Máy bay Su-30MK2 hoàn thành nhiệm vụ bay thử.
Buổi bay thử và bàn giao máy bay Su-30MK2 cho đơn vị diễn ra tại Nhà máy A32 rất khẩn trương, nhộn nhịp. Từ sáng sớm, lãnh đạo, chỉ huy Nhà máy cùng đội ngũ cán bộ, kỹ sư, công nhân đã có mặt đông đủ tại sân bay để làm công tác chuẩn bị. Chiếc Su-30MK2 vừa được sửa chữa lớn như được khoác lên mình chiếc áo mới; được đội ngũ nhân viên kỹ thuật bổ sung nhiên liệu, ô xy, khí nén; kiểm tra cẩn thận, chi tiết từ ngoài vào trong và bàn giao cho phi công bay thử. Hai phi công của Trung đoàn 923, Sư đoàn 371 đảm nhiệm trọng trách bay thử nhanh chóng tiếp cận buồng lái. Chỉ trong chốc lát tiếng động cơ phản lực rền vang, chiếc phi cơ rời bãi kỹ thuật, lăn bánh ra đường băng rồi bay vút vào không trung. Dưới mặt đất, từ lãnh đạo, chỉ huy bay đến cán bộ, công nhân, ai nấy đều hồi hộp, trông chờ. Hàng trăm con mắt hướng lên bầu trời dõi theo chuyển động của máy bay, lắng nghe âm thanh của phi công báo cáo về qua đàm thoại. Sau hơn 30 phút thực hiện nhiệm vụ theo bài bay quy định, chiếc phản lực nhẹ nhàng lướt trên đường băng, bung dù và trở về vị trí xuất phát. Cả Nhà máy như vỡ òa niềm phấn khởi, tự hào khi phi công từ buồng lái xuống báo cáo: Mọi thông số kỹ thuật đều tốt, đủ điều kiện bàn giao cho đơn vị.
Đại tá Phạm Ngọc Bôn - Chính ủy Nhà máy phấn khởi thông báo: “Sau gần 2 năm đưa vào Nhà máy, chiếc máy bay Su-30MK2 đã được sửa chữa, thay thế các linh kiện trên tất cả các chuyên ngành, tăng tổng niên hạn sử dụng lên trên 20 năm. Có được thành công này là sự nỗ lực, thống nhất, quyết tâm của Đảng ủy, Ban Giám đốc Nhà máy; sự đoàn kết, thống nhất, trên dưới đồng lòng, chủ động khắc phục khó khăn, tự lực vươn lên bằng năng lực, trình độ và lòng đam mê của cán bộ, kỹ sư và công nhân viên trong toàn Nhà máy”.
Ban Giám đốc Nhà máy A32 chụp ảnh lưu niệm với phi công sau khi bay thử thành công.
Thượng tá Nguyễn Thanh Phúc - Phó trưởng Phòng Kỹ thuật cho biết: "Kể từ khi được đưa vào Nhà máy và tiến hành sữa chữa, để có được chiếc máy bay hoàn chỉnh như ngày hôm nay cần phải theo một quy trình công nghệ hết sức khoa học và yêu cầu khắt khe. Đầu tiên là việc tháo rời toàn bộ máy bay từ ngoài vào trong phân loại, tẩy rửa tất cả linh kiện, phụ kiện. Tiếp đến là đưa các phụ tùng, linh kiện về cho các phân xưởng để kiểm tra, sửa chữa, thay thế linh kiện theo từng chuyên ngành. Sau khi các bộ phận sửa chữa xong thì tập trung về Phân xưởng 6 để tổng lắp ráp, hiệu chỉnh, kiểm thử và bay thử. Riêng công đoạn lắp ráp và hiệu chỉnh cũng mất thời gian từ 4 đến 5 tháng. Quá trình sửa chữa, các bộ phận của máy bay được đưa đến sửa chữa, tăng tổng niên hạn phải qua các phân xưởng và Trung tâm đo lường. Còn các cơ quan chức năng thì chỉ đạo, theo dõi, giúp đỡ, tư vấn chuyên môn, bảo đảm vật tư, linh kiện... Mỗi công đoạn ở các phân xưởng đều được ghi chép cẩn thận, chi tiết, bảo đảm tuân thủ quy trình hết sức nghiêm ngặt, để bảo đảm chính xác tuyệt đối. Chỉ cần một sai sót nhỏ, một linh kiện không đúng niên hạn, đặt sai vị trí sẽ dẫn tới nguy cơ mất an toàn rất cao. Mỗi mảng kỹ thuật đều có hồ sơ chi tiết từ lúc trước khi tháo dỡ, lắp ráp đều phải chụp ảnh lưu để so sánh. Phải mất gần 2 năm Nhà máy mới hoàn thành một khối lượng công việc rất lớn; chiếc Su-30MK2 được sửa chữa, tăng tổng niên hạn sử dụng, sơn mới và sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ".
Công nhân Phân xưởng 1, Nhà máy A32 tháo dỡ linh kiện trên máy bay trước khi sửa chữa.
Sửa chữa hệ thống máy tính, thiết bị điều khiển vũ khí hàng không tại Phân xưởng 5, Nhà máy A32.
Tìm hiểu thêm chúng tôi được biết, những năm qua Nhà máy A32 là đơn vị duy nhất trong nước đã làm chủ hoàn toàn công nghệ sửa chữa nhiều loại máy bay phản lực chiến đấu. Thời gian gần đây, Nhà máy đã sửa chữa hàng chục máy bay Su-22 và Su-27, phục vụ cho các đơn vị Không quân huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Nhà máy cũng đã tổ chức tăng hạn sử dụng, sửa chữa cục bộ thành công cho 10 máy bay Su-30MK2. Tuy nhiên, khi nhận nhiệm vụ sửa chữa lớn, tăng tổng niên hạn sử dụng cho Su-30MK2 thì Nhà máy gặp không ít khó khăn như: Phương tiện kiểm tra, linh kiện nhập khẩu khan hiếm; quy trình công nghệ chưa hoàn chỉnh; đội ngũ kỹ sư, công nhân chưa thực hiện sửa chữa lớn trên máy bay Su-30MK2… Đây là thử thách lớn đối với đội ngũ cán bộ, công nhân ở các cơ quan, phân xưởng. Song, Đảng ủy, Ban Giám đốc Nhà máy đã thấy được khả năng, tiềm lực về con người, phương tiện và đã động viên, khuyến khích các cơ quan, phân xưởng khắc phục khó khăn, tìm tòi, nghiên cứu, sáng tạo để nghiên cứu, mổ xẻ, chẩn đoán các hỏng hóc trên tất cả các chuyên ngành hàng không và quyết tâm tìm ra phương án sửa chữa.
Theo Thượng tá Phạm Bá Nguyên - Phó Giám đốc Kỹ thuật Nhà máy A32, Su-30MK2 là dòng máy bay tiêm kích hiện đại; phần cơ học tương đối giống Su-27 nhưng nó ưu việt hơn là hệ thống điều khiển vũ khí trên máy bay hoàn toàn mới, tinh vi, phức tạp; đây là bộ phận quan trọng nhất, quyết định khả năng chiến đấu của từng loại máy bay chiến đấu. Chính vì thế, việc sửa chữa thành công hệ thống này là yếu tố quyết định làm chủ của dây chuyền công nghệ. Từ nhiều năm trước, lãnh đạo Nhà máy đã chỉ đạo các cơ quan, phân xưởng, kỹ sư đầu ngành nghiên cứu vẽ sơ đồ mạch điện, nguyên lý các khối máy hệ thống các mảng, mô đun, linh kiện, của máy bay Su-30MK2 và đề ra các phương án khắc phục, thay thế. Cùng với đó, Nhà máy đã tổ chức nhiều lớp đào tạo, bồi dưỡng cho kỹ sư, công nhân…
Để hoàn thành nhiệm vụ, kế thừa, phát triển, nâng cấp dây chuyền công nghệ sửa chữa lớn, tăng tổng niên hạn sử dụng máy bay Su-27, Đảng ủy, Ban Giám đốc, đội ngũ cán bộ, kỹ sư đã không quản ngày đêm, nghiên cứu tài liệu, xây dựng bổ sung quy trình công nghệ sửa chữa máy bay Su-30MK2 và được cấp trên phê duyệt đúng thủ tục về pháp lý. Từ năm 2018, qua các lần sửa chữa cục bộ, tăng hạn sử dụng các máy bay Su-30MK2 đội ngũ kỹ sư, công nhân đã vừa làm, vừa nghiên cứu tích lũy được nhiều kinh nghiệm trong sửa chữa các chuyên ngành: máy bay động cơ, vô tuyến điện tử, vũ khí hàng không, thiết bị hàng không. Nhà máy đã chủ động tìm nguồn vật tư, linh kiện để phục vụ cho việc chẩn đoán, thay thế, sửa chữa. Đồng thời, tự sản xuất hàng trăm vật tư kim loại, phi kim loại thay thế như: Các loại roăng, đệm; ống mềm chịu nhiệt, chịu hóa chất; đinh bu loong…
Bên cạnh đó, các cơ quan, phân xưởng của Nhà máy phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo để cải tiến, nâng cấp sáng kiến cải tiến kỹ thuật phục vụ sửa chữa; trong đó, đội ngũ kỹ sư đã nghiên cứu và ứng dụng được nhiều thiết bị để sửa chữa các hệ thống điều khiển vũ khí, ra đa, thiết bị lẻ đặc chủng. Nhiều sáng kiến, cải tiến kỹ thuật đã được áp dụng rộng rãi như: Bàn kiểm tra mảng tăng cường của thiết bị L-150-14 trên máy bay Su-30MK2; Thiết bị kiểm tra hệ thống điều khiển núm day của Tổ hợp điều khiển vũ khí SUВ-P1 trên máy bay Su-30MK2; Thiết bị kiểm tra Đài cảnh báo chiếu xạ và điều khiển tên lửa thụ động ra đa vô tuyến X-31P; cải tiến Thiết bị kiểm tra ra đa vô tuyến N001 của máy bay Su-27 thành Thiết bị kiểm tra ra đa vô tuyến N001 VEC của máy bay Su-30MK2…
Sửa chữa máy bay Su-30MK2 tại Phân xưởng 6, Nhà máy A32.
Việc sửa chữa lớn, tăng tổng niên hạn sử dụng lên trên 20 năm cho máy bay Su-30MK2 thành công đã khẳng định năng lực và sự tiến bộ vượt bậc của đội ngũ cán bộ, công nhân Nhà máy A32. Đây là "chiến công" lớn của những người “lính thợ A32”, là cơ sở để Nhà máy khẳng định thương hiệu và phát huy hiệu quả trong việc làm chủ dây chuyền công nghệ sửa chữa các loại máy bay phản lực huấn luyện, chiến đấu, góp phần xây dựng Quân chủng PK-KQ "Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại", hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.
Bài, ảnh: HỮU LỆ