Xây dựng tình đồng chí, đồng đội - trách nhiệm không của riêng ai

Cán bộ Trạm Ra đa 50, Trung đoàn 294 (Sư đoàn 367) nắm tư tưởng chiến sĩ khi người thân lên thăm.

Chuyện từ thực tiễn

Từ khi ngồi trên ghế nhà trường, ai trong mỗi chúng ta đều được học tập, thấu hiểu về tình đồng chí, đồng đội qua bài thơ “Đồng chí” của Nhà thơ Chính Hữu. Bài thơ là sự đúc kết từ thực tế sinh động của tình đồng chí, đồng đội nói chung, tình đồng chí, đồng đội trong Quân đội nhân dân Việt Nam nói riêng. Trong thực tiễn sinh động ấy, những người có chung chí hướng, mục đích, lý tưởng cùng kề vai sát cánh; tuy không cùng quê quán, khác xa nhau về tập quán, vùng, miền, nhưng coi nhau như ruột thịt, sẵn sàng chia sẻ buồn vui, gian khổ, thậm chí hi sinh cả mạng sống để bảo vệ nhau. Chính điều đó đã góp phần quan trọng tạo nên sức mạnh vô địch của dân tộc ta trong lịch sử dựng nước và giữ nước; để người người một lòng sẵn sàng chiến đấu, hi sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội, vì sự phát triển phồn vinh của Đảng, Nhà nước, nhân dân ta.

Bên cạnh tình đồng chí, đồng đội keo sơn, gắn bó mà không áng thơ văn, thước phim nào có thể diễn tả hết, chúng ta lại chợt buồn và đau xót, vì ngày nay, vẫn có tập thể, cá nhân cán bộ, chiến sĩ ta, nhất là cán bộ trẻ, hạ sĩ quan, binh sĩ vì một lý do nào đó đã xem nhẹ tình đồng chí, đồng đội, để rồi không gìn giữ trọn vẹn lời thề “Đoàn kết chặt chẽ với nhau như ruột thịt, trên tình thương yêu giai cấp, hết lòng giúp đỡ lẫn nhau lúc thường cũng như lúc ra trận...”. Mà câu chuyện lẻ tẻ của sự mất đoàn kết; sự xô sát từ lời nói đến hành động đã gây ra những tổn thương về tâm hồn, thể xác vẫn còn xảy ra.

Tại sao lại có những trường hợp đơn lẻ như vậy?

Cũng có yếu tố khách quan như tác động của mặt trái đời sống xã hội, cơ chế thị trường. Tuy nhiên, để xảy ra sự mất đoàn kết dẫn đến chính những người “thề sống chết có nhau” có lời nói, hành động làm phai nhạt, sứt mẻ tình đồng chí, đồng đội, ở một số tập thể, cá nhân đơn lẻ thì nhân tố chủ quan là chủ yếu.

Bởi lẽ, nguyên nhân sâu xa của sự mất đoàn kết, dẫn đến làm phai nhạt tình đồng chí, đồng đội là do vẫn còn tình trạng cán bộ suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quân phiệt, bè phái, cục bộ địa phương, thậm chí có tư tưởng thực dụng, toan tính cá nhân, thiếu trung thực, gây bè kéo cánh, phá vỡ sự đoàn kết nhất trí trong nội bộ đơn vị. Bên cạnh đó, cũng không ít trường hợp cán bộ trẻ, hạ sĩ quan, binh sĩ vì thiếu tu dưỡng, rèn luyện, tự tách mình ra khỏi tập thể; coi trọng cái tôi dẫn tới những hậu quả đáng tiếc.

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy cán bộ các cấp trong Quân đội: “Đối với binh sĩ, thì lời ăn tiếng nói, niềm vui, nỗi buồn, quần áo, nhất nhất phải biết rõ và hết sức chăm nom. Có đồng cam cộng khổ với binh sĩ thì khi dẫn họ đi đâu, dù nguy hiểm mấy họ cũng vui lòng đi, khi bảo họ đánh, họ sẽ hăng hái đánh”. Và Người khẳng định: “Cán bộ có coi đội viên như chân tay, đội viên mới coi cán bộ như đầu như óc”. Người chỉ rõ: “Từ tiểu đội trưởng trở lên, từ Tổng Tư lệnh trở xuống, phải săn sóc đời sống vật chất và tinh thần của đội viên, phải xem đội viên ăn uống như thế nào, phải hiểu nguyện vọng và thắc mắc của đội viên. Bộ đội chưa ăn cơm, cán bộ không được kêu mình đói. Bộ đội chưa đủ áo mặc, cán bộ không được kêu mình rét. Bộ đội chưa đủ chỗ ở, cán bộ không được kêu mình mệt. Thế mới dân chủ, mới đoàn kết, mới tất thắng”. Nói như vậy để chúng ta thấy rằng, vai trò của lãnh đạo, chỉ huy, hay nói chung là cán bộ là rất quan trọng trong xây dựng mối đoàn kết thống nhất và xây dựng mỗi gắn bó keo sơn của đồng chí, đồng đội với nhau.

Trách nhiệm của chúng ta

Để xây dựng mối đoàn kết thống nhất trên tình thương yêu giai cấp, tình đồng chí, đồng đội, cấp ủy, chỉ huy các cấp phải có những biện pháp tích cực, phù hợp, hiệu quả trong giáo dục, bồi đắp lý tưởng cách mạng, lý tưởng sống cho cán bộ, chiến sĩ, thông qua giáo dục truyền thống, kết hợp với tập trung xây dựng môi trường sống nhân văn, lành mạnh, có tính kỷ luật cao trong đơn vị. Trong đó, việc thực hiện hiệu quả “3 cùng, 5 nắm”  trong quản lý bộ đội và “5 chủ động” trong quản lý tư tưởng bộ đội; duy trì nghiêm chế độ ngày, tuần là biện pháp căn cốt, hàng đầu.

Đối với cán bộ các cấp, ở trong bất cứ hoàn cảnh nào cũng phải thực sự là hạt nhân đoàn kết; phải thực sự là tấm gương trong phát huy truyền thống, sống có tình thương, giữ vững kỷ cương, đề cao trách nhiệm để xây dựng tình đồng chí, đồng đội. Song song với đó, cần giữ vững nguyên tắc tập trung dân chủ, tôn trọng quyền và nghĩa vụ của quân nhân; đẩy mạnh tự phê bình và phê bình, chống mọi biểu hiện độc đoán, gia trưởng, quy chụp, áp đặt ý kiến cá nhân, thành kiến, trù dập hoặc e dè nể nang, thiếu trung thực, không dám đấu tranh với những nhận thức và hành động sai trái không chỉ trong sinh hoạt đảng, đoàn và các tổ chức quần chúng khác mà cả trong đời sống thường nhật.

Bên cạnh việc không ngừng tăng cường các biện pháp dự báo, phân tích, đánh giá, giải quyết để quản lý chặt chẽ tình hình tư tưởng của bộ đội, cũng cần phải thường xuyên làm tốt công tác kiểm tra, nhạy bén phát hiện và kịp thời báo cáo theo phân cấp, xử lý thỏa đáng, triệt để những nảy sinh về tư tưởng, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ ở từng đơn vị.

Tình đồng chí, đồng đội không tự nhiên sinh ra, chẳng tự nhiên mất đi; vậy nên, để xây dựng mối tình cảm thiêng liêng ngày càng keo sơn, gắn bó, mỗi cá nhân cần xác định rõ, nhiệm vụ, trách nhiệm, quyền lợi và nghĩa vụ của mình để ứng xử, giải quyết các mối quan hệ cho thấu đáo, có lý, hợp tình, góp phần tạo thành lũy tư tưởng, mối đoàn kết thống nhất vững chắc; cùng nhau vượt qua khó khăn, gian khổ, thách thức, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.