50 năm xây dựng, chiến đấu và phát triển

Phi công Trung đoàn 937 trao đổi kinh nghiệm sau ban bay huấn luyện. Ảnh: CÔNG GIANG

Ngày 4-6-1975, ta bắt đầu chiến dịch giải phóng các đảo trên vùng biển Hà Tiên. Trung đoàn đã phối hợp chặt chẽ với lực lượng vũ trang (LLVT) Quân khu 9 và Bộ đội Hải quân liên tục xuất kích, đánh nhiều trận tiêu diệt các ổ đề kháng, phá hủy hệ thống công sự, trận địa phòng ngự của Khơ-me-đỏ, tạo điều kiện cho bộ binh tiến công giải phóng các đảo. Chiến dịch giải phóng các đảo trên vùng biển Hà Tiên là trận chiến thắng mở màn của cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc trên biên giới Tây Nam và là trận đánh thắng đầu tiên của Trung đoàn Không quân 937. Cũng trong thời gian đó, các nhóm Phun-rô ở Tây Nguyên được sự hậu thuẫn của các thế lực phản động bên ngoài, nổi dậy chống phá chính quyền, gây mất ổn định ở nhiều khu vực. Tháng 8-1975, Trung đoàn đã đưa một lực lượng cùng với các LLVT địa phương truy quét Phun-rô ở Tây Nguyên, góp phần đập tan âm mưu gây rối, bạo loạn của chúng.

Từ năm 1975 đến 1979, lực lượng phản động Pôn Pốt - Iêng Sa ri được lực lượng phản động quốc tế hỗ trợ đã trắng trợn phát động chiến tranh ở biên giới Tây Nam. Trung đoàn 937 lại bước vào cuộc chiến đấu mới. Trong khoảng thời gian từ năm 1977 đến 1979, Trung đoàn đã xuất kích hơn 500 lần chiếc, đánh hàng trăm trận, loại khỏi vòng chiến đấu hàng ngàn tên địch và nhiều phương tiện chiến đấu của chúng, góp phần bảo vệ vững chắc biên giới Tây Nam của Tổ quốc và giúp đỡ nhân dân Cam-pu-chia thoát khỏi họa diệt chủng.

Trước yêu cầu nhiệm vụ mới, đầu năm 1981, Quân chủng Phòng không - Không quân (PK-KQ) quyết định tạm thời dừng hoạt động của Trung đoàn 937. Đến ngày 25-11-1988, Trung đoàn 937 được khôi phục lại phiên hiệu, trực thuộc Sư đoàn 372, trang bị loại máy bay mới Su-22M4, đóng quân tại Sân bay Phan Rang. Đầu tháng 4-1990, Bộ Tổng Tham mưu quyết định điều Trung đoàn 937 từ Sư đoàn 372 về trực thuộc Sư đoàn Không quân 370. Đến tháng 4-1995, Trung đoàn được trang bị thêm loại máy bay mới Su-27SK. Bằng trí tuệ và bầu nhiệt huyết: “Tất cả cho nhiệm vụ, tất cả vì bầu trời Tổ quốc, vì Trường Sa thân yêu”, cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn đã nhanh chóng tiếp thu khoa học kỹ thuật hiện đại, làm chủ được trang bị khí tài mới. Ngày 4-8-1995, Trung đoàn đã tổ chức bay thử thành công máy bay Su-27SK tại Sân bay Phan Rang. Ngày 14-9-1997, chuyến bay nhiệm vụ đầu tiên trên máy bay Su-27SK do biên đội 2 đồng chí: Võ Văn Tuấn và Đỗ Văn Đức thực hiện bay tuần tiễu trên khu vực Bắc Quần đảo Trường Sa. Đây là sự kiện đặc biệt quan trọng: Lần đầu tiên Trung đoàn sử dụng máy bay tiêm kích loại mới Su-27SK bay tuần tiễu trên Quần đảo Trường Sa, đánh dấu bước chuyển về chất của lực lượng không quân chiến đấu nói chung và khẳng định khả năng làm chủ bầu trời trên biển xa của Trung đoàn. Tháng 11-2004, theo yêu cầu nhiệm vụ của cấp trên, lực lượng máy bay Su-27SK được điều động về Trung đoàn 935. Từ đó đến nay, Trung đoàn tiếp tục khai thác, sử dụng máy bay Su-22M4.

Trải qua 50 năm xây dựng, chiến đấu và phát triển, ngoài hoàn thành tốt nhiệm vụ SSCĐ, Trung đoàn còn tổ chức huấn luyện, đào tạo, chuyển loại cho 120 phi công lái L-39 lên Su-22M4; chuyển loại từ máy bay MiG-21 lên máy bay Su-22M4 cho hàng trăm phi công các đơn vị bạn trong Quân chủng PK-KQ, bảo đảm chất lượng và an toàn tuyệt đối. Trong huấn luyện, Trung đoàn luôn chú trọng nâng cao trình độ kỹ thuật lái, dẫn đường và ứng dụng chiến đấu cho phi công như: Bay tiêm kích phòng không, bay ứng dụng chiến đấu trên đất, trên biển, cơ động phức tạp, bay biển xa, bay đêm trên đất, trên biển; bay chặn ép máy bay vi phạm, bay đội hình 4 chiếc. Hằng năm, Trung đoàn tổ chức thực hành bay bắn, ném bom đạn thật tại trường bắn TB-3, TB-5; tham gia bay bắn, ném bom đạn thật tại trường bắn TB-1, TB-2, Trường bắn Như Xuân; tham gia diễn tập với Quân khu 7, Quân khu 9, Quân đoàn 4, Quân chủng Hải quân và các đơn vị bạn trong Quân chủng đạt kết quả cao. Bên cạnh đó, Trung đoàn đã tổ chức thành công hơn 2.000 lần chuyến bay nhiệm vụ trên đất, trên biển, trong đó có hàng trăm chuyến bay tuần tiễu trên Quần đảo Trường Sa, Nhà giàn DK1...

Với những thành tích xuất sắc, Trung đoàn, Đại đội 4 và 5 cá nhân được Đảng, Nhà nước tặng thưởng danh hiệu cao quý “Anh hùng LLVT nhân dân”. Ngoài ra, Trung đoàn còn được tặng thưởng 1 Huân chương Quân công hạng Ba, 10 Huân chương Chiến công hạng Nhất; 9 Huân chương Chiến công hạng Nhì; 12 Huân chương Chiến công hạng Ba, 1 Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba; nhiều năm được công nhận danh hiệu “Đơn vị Quyết thắng”; “Đơn vị Huấn luyện giỏi”; Cờ thi đua trong Phong trào Thi đua quyết thắng của Bộ Quốc phòng, của Quân chủng PK-KQ và nhiều danh hiệu, phần thưởng cao quý khác.

Kế thừa và phát huy truyền thống vẻ vang mà các thế hệ cha anh đã xây dựng, cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 937 hôm nay đã và đang ra sức thi đua học tập, rèn luyện, chủ động, sáng tạo; quyết tâm xây dựng đơn vị “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao; góp phần bảo vệ vững chắc vùng trời, chủ quyền biển đảo và thềm lục địa phía Nam của Tổ quốc.