Bám sát nhiệm vụ chính trị, thông tin, tuyên truyền, cổ vũ, động viên tinh thần Bộ đội Phòng không-Không quân

Cán bộ, chiến sĩ Trạm Ra đa 21, Trung đoàn 292, Sư đoàn 377
đọc Báo Phòng không-Không quân trong giờ nghỉ. Ảnh: THÀNH TRUNG

Tuy nhiên, lịch sử báo chí Quân chủng đã hình thành từ trước đó. Đầu năm 1955, sau khi Đại đoàn Phòng không 367 ra đời và bước vào giai đoạn huấn luyện chuyển binh chủng đã có tờ thông báo thi đua lưu hành nội bộ do Ban Tuyên huấn, Phòng Chính trị Đại đoàn ấn hành. Tờ thông báo được đặt tên là “Tin chỉnh huấn”. Giữa năm 1958, Đại đoàn 367 tách khỏi Bộ Tổng Tư lệnh Pháo binh, phát triển thành Bộ Tư lệnh Phòng không. Tờ tin được đặt tên là Tờ tin Phòng không. Cũng trong thời gian trên, đầu năm 1959, cùng với sự ra đời của Cục Không quân, Tờ tin Không quân Việt Nam cũng được ra đời. 

Đầu năm 1961, thực hiện Nghị quyết của Tổng Quân ủy về đổi mới công tác báo chí toàn quân, với chức năng là tờ tin cấp binh chủng, Tờ tin Phòng không được đăng ký chính thức với Sở Báo chí Trung ương. Ngày 22-10-1963, Bộ Quốc phòng - Tổng Tư lệnh ra quyết định hợp nhất Bộ Tư lệnh Phòng không và Cục Không quân thành Quân chủng Phòng không - Không quân. Thực hiện Nghị quyết của Đảng ủy Quân chủng PK-KQ, Tờ tin Phòng không ra hằng tuần, được chuyển thành Tập san Phòng không ra hằng tháng với chức năng tổng hợp cả về chính trị, quân sự, hậu cần, kỹ thuật, thuộc biên chế của Phòng Tuyên huấn, Cục Chính trị.

Từ tháng 3-1965, Không quân Mỹ leo thang chiến tranh đến Hà Tĩnh. Cấp trên chủ trương tổ chức trận phục kích bắn máy bay Mỹ ở thị xã Hà Tĩnh. Cục Chính trị tổ chức đưa một Tổ phóng viên của Quân chủng vào dự trận phục kích này, với mục đích tập hợp tư liệu ra một tờ phụ trương đặc biệt để rút kinh nghiệm, làm cơ sở cho việc xin chủ trương chuyển tờ Tập san Phòng không ra hằng tháng thành tờ Báo Phòng không - Không quân ra hằng tuần để cổ vũ chiến đấu kịp thời. Sau trận phục kích tại Hà Tĩnh, đến trận Hàm Rồng ngày 3-4-1965, Không quân ta xuất kích, lập chiến công đầu xuất sắc. Tờ phụ trương 8 trang khổ báo tuần được tổ chức in và phát hành đến tay bộ đội. Tờ phụ trương phản ánh nổi bật thư khen của Bác Hồ và những bài tường thuật không chiến đầu tiên của các biên đội Phạm Ngọc Lan, Trần Hanh; tường thuật hai ngày chiến đấu xuất sắc của các đơn vị pháo cao xạ bảo vệ cầu Hàm Rồng với chiến công bắn rơi 57 máy bay Mỹ... Tờ phụ trương trở thành mô hình báo ra 8 trang, được trình Đảng ủy Quân chủng xin chủ trương cho chuyển tờ Tập san Phòng không ra hằng tháng thành tờ báo ra hằng tuần của Quân chủng PK-KQ.

Sau trận Hàm Rồng đầu tháng 4-1965, Mỹ tiếp tục mở rộng cuộc chiến tranh phá hoại, leo thang ra nhiều địa phương trên miền Bắc, tăng cường hoạt động trinh sát cả Hà Nội, Hải Phòng. Trước yêu cầu công tác tuyên truyền, để cổ vũ ý chí và quyết tâm chiến đấu của bộ đội, Đảng ủy Quân chủng PK-KQ quyết định chuyển tờ Tập san Phòng không ra hằng tháng thành tờ Báo PK-KQ ra định kỳ hằng tuần, với khổ in 27cm x 39cm. Sau khi đã làm xong các thủ tục xin phép Nhà nước, ngày 30-9-1965, Quân chủng PK-KQ nhận được công văn của Sở Báo chí Trung ương thông báo nhất trí với đề nghị của Quân chủng PK-KQ chuyển từ Tập san Phòng không ra hằng tháng sang tờ Báo PK-KQ ra hằng tuần với số lượng phát hành 4.000 bản. Văn bản trên ký ngày 30-9-1965, nhưng trên thực tế do yêu cầu nhiệm vụ công tác Đảng, công tác chính trị phục vụ chiến đấu rất khẩn trương, Tờ Báo PK-KQ số 1 đã ra đời từ ngày 15-7-1965.

Theo suốt chiều dài cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Báo PK-KQ đã luôn bám sát nhiệm vụ chính trị của Quân chủng, của các cơ quan, đơn vị, các địa phương, các quân khu, quân đoàn... để tuyên truyền, động viên tinh thần chiến đấu của bộ đội. Dưới sự lãnh đạo và chỉ đạo của thủ trưởng Cục Chính trị, Báo PK-KQ đã thực hiện quy trình lưu trữ và bảo quản phim, ảnh đã chụp, tăng cường thêm nhiều trang bị nghiệp vụ như: Máy ảnh ống kính chụp xa, xe mô tô, máy ghi âm và chế độ làm kế hoạch, rút kinh nghiệm, đi sát cơ sở trên các trận địa chiến đấu. 

Các thế hệ cán bộ, phóng viên, biên tập viên Tờ tin Phòng không, Tờ tin Không quân, Tập san Phòng không và Báo PK-KQ đã không quản ngại khó khăn, gian khổ, hy sinh... bám sát nhiệm vụ, bám sát từng chiến dịch, từng mũi tiến công, từng trận đánh... Trong chiến tranh, anh chị em được điều về làm báo trong Quân chủng hầu hết chưa qua lớp đào tạo chính quy về nghiệp vụ, mà đều học tại chức và tự học, tự nghiên cứu, trưởng thành qua thực tế chiến đấu. Nhiều phóng viên được đưa xuống đơn vị chiến đấu làm chiến sĩ một thời gian để rèn luyện thử thách trong chiến tranh. Rất nhiều tên tuổi của các cán bộ, phóng viên, biên tập viên đã được bạn đọc trong và ngoài Quân đội biết đến như các đồng chí: Nguyễn Xuân Mai, Hà Bình Nhưỡng, Nguyễn Duy Khám, Trần Duy Hợi, Nguyễn Kim Dương, Lê Minh Huệ, Nguyễn Xuân Át, Dương Duy Ngữ, Phùng Đắc Tư, Nghiêm Thủy Nông, Nguyễn Quang Ý, Đỗ Chu, Vũ Huyên, Nguyễn Tứ Hoàn... Kết thúc cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước vĩ đại của dân tộc, Báo PK-KQ được đánh giá là tờ báo có chất lượng trong các tờ báo cấp Quân chủng, Quân khu của toàn quân. Báo PK-KQ đã được Nhà nước tặng thưởng 1 Huân chương Quân công hạng Ba và 1 Huân chương Chiến công hạng Nhất, 2 phóng viên trong tòa soạn được tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Ba.

Sau giải phóng miền Nam thống nhất đất nước, đặc biệt là sau khi Quân chủng PK-KQ được tách thành hai Quân chủng (năm 1977); căn cứ vào yêu cầu nhiệm vụ của hai Quân chủng Phòng không và Không quân, Báo PK-KQ chuyển sang hoạt động dưới hình thức tờ tin của 2 Quân chủng Phòng không và Không quân. Sau khi hai Quân chủng hợp nhất (năm 1999), tháng 5-2002, Ban Biên tập Tờ tin - Truyền hình PK-KQ được thành lập. Ngày 5-1-2006, Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Thông tin và Truyền thông) đã cấp phép hoạt động báo chí số 03/GP-BVHTT, với tên cơ quan báo chí: Báo PK-KQ; xuất bản 1 tuần/1 kỳ; khuôn khổ: 29,7x42cm, 8 trang, số lượng phát hành là 5.000 bản/1 kỳ. Từ đó đến nay, Ban biên tập Báo PK-KQ tiếp tục được cơ quan chức năng của Tổng cục Chính trị, Thường vụ Đảng ủy, Thủ trưởng Bộ Tư lệnh Quân chủng, Thường vụ Đảng ủy, Thủ trưởng Cục Chính trị Quân chủng thường xuyên quan tâm kiện toàn về biên chế tổ chức, đầu tư cơ sở vật chất, kinh phí làm báo, điều động tăng cường cán bộ, phóng viên; chỉ đạo định hướng về nội dung, phương pháp, quy trình làm báo...

Năm 2016, trước yêu cầu nhiệm vụ thông tin, tuyên truyền trong giai đoạn mới, ngày 11-3-2016, Tư lệnh Quân chủng PK-KQ ký Quyết định số 764/QĐ-BTL phê duyệt Đề án Báo PK-KQ Điện tử. Trên cơ sở đó, ngày 12-3-2016, Chính ủy Quân chủng đã có Công văn số 767/BTL-CCT đề nghị Thủ trưởng Tổng cục Chính trị và Bộ Thông tin và Truyền thông cấp phép hoạt động cho Báo PK-KQ điện tử. Ngày 26-5-2016, Bộ Thông tin và Truyền thông đã cấp Giấy phép số 272/GP-BTTTT cho phép hoạt động Báo PK-KQ điện tử. Báo PK-KQ điện tử chính thức đi vào hoạt động từ ngày 15-6-2016. Tròn 4 năm đi vào hoạt động, Báo PK-KQ điện tử đã không ngừng thu hút đông đảo bạn đọc trong và ngoài Quân đội quan tâm, truy cập. Số lượng bạn đọc truy cập Báo PK-KQ điện tử ngày càng đông, bình quân 40.000 lượt/ngày.

Trong sự nghiệp đổi mới đất nước do Đảng Cộng sản Việt Nam khởi xướng và lãnh đạo, báo chí Quân đội nói chung, Báo PK-KQ nói riêng luôn thực hiện đúng tôn chỉ, mục đích, giữ vững định hướng chính trị. Các ấn phẩm Báo PK-KQ với nội dung ngày càng phong phú, đa dạng, đã được phát hành rộng rãi trong Quân chủng PK-KQ, trong lực lượng phòng không các Quân khu, Quân đoàn, lực lượng Không quân Hải quân, Cảnh sát biển... Tờ báo đã góp phần quan trọng vào việc tuyên truyền, giáo dục cho cán bộ, chiến sĩ, công nhân và viên chức quốc phòng nắm vững đường lối chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ của cách mạng, Quân đội, Quân chủng và đơn vị; động viên bộ đội tích cực thực hiện Phong trào Thi đua quyết thắng, xây dựng đời sống văn hóa tinh thần lành mạnh, phong phú, thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.