Kỷ Niệm 45 Năm Ngày Truyền Thống Trung Đoàn Không Quân 916 (19-12-1975 / 19-12-2020)
45 năm sẵn sàng chiến đấu và chiến thắng
Sau ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, ngày 19-12-1975, Bộ Quốc phòng đã ký quyết định thành lập Trung đoàn 916 trực thuộc Sư đoàn 371. Ngay sau ngày thành lập, Đảng ủy, chỉ huy đơn vị đã có những chủ trương, biện pháp, lãnh đạo sát, đúng, chỉ đạo xây dựng Trung đoàn theo hướng: “Chính quy, hiện đại” có sức mạnh tổng hợp và khả năng tác chiến hiệp đồng quân binh chủng cao, sẵn sàng chiến đấu và chiến thắng. Trung đoàn nhanh chóng ổn định tổ chức, biên chế, cơ sở hạ tầng, nơi ăn ở, sinh hoạt của bộ đội… xây dựng đơn vị trở thành địa chỉ huấn luyện, đào tạo phi công trực thăng chất lượng, có khả năng sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ) và hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao.
Trung đoàn 916 thực hiện hiệp đồng bay đổ quân lên tàu với lực lượng Hải Quân. Ảnh: ĐÌNH THƯỞNGCuối những năm 70, chiến tranh biên giới Tây Nam nổ ra, Trung đoàn được giao nhiệm vụ SSCĐ, phục vụ và tham gia chiến đấu. Trước tình hình đó, Đảng ủy, chỉ huy Trung đoàn đã quán triệt sâu sắc tinh thần SSCĐ bảo vệ Tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế. Bộ phận phía Nam của Trung đoàn tham gia vận chuyển vũ khí, đạn dược, cơ động lực lượng cho các đơn vị, chuyên chở lương thực, thực phẩm, hàng hóa; cấp cứu, vận chuyển thương binh về tuyến sau và bay phục vụ các đồng chí lãnh đạo, chỉ huy mặt trận. Đầu năm 1979, tình hình biên giới phía Bắc trở nên căng thẳng, các tổ bay thay nhau thực hiện nhiệm vụ vận chuyển hàng hóa, lương thực, thực phẩm, vũ khí, khí tài, bay chuyên cơ…
Tháng 9-1979, Trung đoàn được điều chuyển từ Sư đoàn 371 về trực thuộc Quân chủng PK-KQ và được trang bị một số máy bay Mi-8 và Mi-8T. Trung đoàn khẩn trương tổ chức huấn luyện bay ứng dụng chiến đấu, nhanh chóng làm chủ vũ khí, khí tài, đủ khả năng chiến đấu độc lập cũng như chiến đấu trong đội hình binh chủng hợp thành. Bước sang năm 1981, từ một đơn vị với nhiệm vụ vận chuyển quân sự và bay chuyên cơ là chính, Trung đoàn được giao nhiệm vụ trực tiếp tham gia chiến đấu là chủ yếu. Trước tình hình đó, Trung đoàn đã khẩn trương quán triệt, xây dựng cho cán bộ, chiến sĩ, phi công, nhân viên bay có bản lĩnh chính trị, lập trường tư tưởng vững vàng và đầy đủ các mặt từ kỹ, chiến thuật đến trình độ chuyên môn để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đặt ra. Ngày 28-11-1984, trận đánh đầu tiên của lực lượng trực thăng vũ trang được thực hiện với 6 máy bay Mi-24, chia làm 2 biên đội. Trung đoàn ra quân trận đầu và chiến thắng, thực hiện đúng ý định tác chiến, tiêu diệt mục tiêu và chế áp hỏa lực địch, tạo điều kiện cho bộ binh chiếm lĩnh trận địa. Cùng với đơn vị bạn, lực lượng cơ động của Trung đoàn đã tham gia 6 đợt chiến đấu, đánh 12 trận, xuất kích chiến đấu 81 lần chiếc, tiêu diệt được nhiều cứ điểm ẩn náu và sinh lực bọn tàn quân địch, góp phần tạo điều kiện cho các đơn vị bạn hoàn thành nhiệm vụ.
Sau 31 năm trực thuộc Quân chủng, do yêu cầu nhiệm vụ, ngày 8-4-2010, Trung đoàn 916 lại được điều chuyển về Sư đoàn 371. Năm 2010, Trung đoàn được các cấp tin tưởng giao trọng trách là lực lượng nòng cốt của Không quân trực thăng. Bước vào thời kỳ đổi mới của đất nước, Trung đoàn đã vượt qua khó khăn, từng bước ổn định và phát triển trong tình hình mới. Từng bước lãnh đạo nâng cao chất lượng huấn luyện bay, bảo đảm an toàn bay, nâng cao trình độ cho đội ngũ phi công và các lực lượng bảo đảm; huấn luyện chiến đấu, SSCĐ; bay chuyên cơ, bay MIA; bay thăm dò, khai thác dầu khí; bay CHCN, bay diễn tập với các lực lượng. Nhiệm vụ huấn luyện bay, bảo đảm an toàn bay hằng năm thường xuyên đạt và vượt chỉ tiêu; chủ động, tích cực huấn luyện các tổ bay mũi nhọn có bản lĩnh, trình độ, khả năng hoàn thành nhiệm vụ trong điều kiện khí tượng phức tạp, được các cấp đánh giá là đơn vị huấn luyện giỏi. Công tác bảo đảm kỹ thuật hàng không, kỹ thuật hậu cần sân bay thường xuyên bám sát các cuộc vận động: “Quản lý, khai thác vũ khí trang bị kỹ thuật tốt, bền, an toàn, tiết kiệm và an toàn giao thông”, “Ngành hậu cần Quân đội làm theo lời Bác Hồ dạy”… góp phần nâng cao hiệu quả công tác. Thực hiện thắng lợi hàng nghìn chuyến bay chuyên cơ chở các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, bay cứu hộ, cứu nạn, bay MIA, thăm dò khai thác dầu khí, bay biểu diễn chào mừng những ngày lễ lớn của Đất nước và Quân đội... bảo đảm an toàn.
Suốt chặng đường 45 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, lớp lớp các thế hệ cán bộ, chiến sĩ của Trung đoàn đã bền bỉ phấn đấu lập nên những thành tích xuất sắc, được Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quân đội, Quân chủng PK-KQ và Sư đoàn tặng nhiều phần thưởng và danh hiệu cao quý, tiêu biểu là: Trung đoàn được tuyên dương danh hiệu Anh hùng LLVTND năm 1998; Phi đội 5 được tuyên dương danh hiệu Đơn vị Anh hùng LLVTND năm 1985; được Đảng, Nhà nước tặng thưởng 82 huân, huy chương các loại, trong đó có 5 Huân chương hạng Nhất và hạng Nhì; được Nhà nước Campuchia tặng thưởng Huân chương Ăng co…
Thượng tá ĐỖ VIẾT HƯNG - Chính ủy Trung đoàn 916