Chủ động tiêu diệt địch, tạo khí thế chiến đấu
Vào những tháng giữa năm 1972, để chủ động đánh địch, theo lệnh của Sư đoàn, Trung đoàn 238 cơ động khỏi địa hình cơ bản. Tháng 6-1972, Trung đoàn phối hợp với Trung đoàn tên lửa 285, thực hành cơ động làm hai bộ phận. Với vòng trong gồm các tiểu đoàn 82, 83, 73, hoạt động trên địa bàn tỉnh Hải Dương vừa bảo vệ Hải Phòng từ hướng Tây Bắc vừa chặn đánh các đường bay của địch vào Hà Nội.

Bộ đội tên lửa cơ động vào vị trí chiến đấu. Ảnh tư liệuĐể chủ động tiêu diệt địch tạo khí thế chiến đấu cho quân và dân thành phố Cảng, Sư đoàn 363 quyết tâm tổ chức một cụm chiến đấu tại Hải Phòng, Quảng Ninh. Sau khi Thường vụ Đảng ủy Sư đoàn thông qua chủ trương, Tư lệnh Sư đoàn Bùi Đăng Tự trực tiếp phê duyệt kế hoạch tác chiến do cơ quan tham mưu chuẩn bị và quán triệt trước Hội nghị quân chính Trung đoàn 238. Để thực hiện phương án hiệp đồng này, Sư đoàn điều động Tiểu đoàn 81, Trung đoàn 238 từ Yên Hưng về bố trí tại trận địa Yên Dưỡng, Đông Triều, Quảng Ninh; điều động Đại đội 511 pháo 57mm của Trung đoàn 252 về Cửa Cấm. Ở vòng trong có Tiểu đoàn 84 và Đại đội 174 pháo 100mm của Trung đoàn 240.
Trưa ngày 6-8-1972, máy bay địch xuất hiện trên vùng trời khu vực Trung đoàn bảo vệ. Ngay lập tức, cả cụm đồng loạt nổ súng. Mặc dù bị máy bay địch phóng tên lửa vào trận địa Tiểu đoàn 81, nhưng kíp trắc thủ vẫn bình tĩnh và nhanh chóng bắt được mục tiêu, Tiểu đoàn trưởng lệnh cho sĩ quan điều khiển Kiều Thanh Tịnh phóng 2 đạn vào tốp A-7. 3 trắc thủ đang bám sát bằng tay đã kịp thời chuyển sang chế độ bám sát tự động, tiêu diệt tại chỗ 1 chiếc A-7. Đây là chiếc máy bay thứ 3.800 của đế quốc Mỹ bị bắn rơi trên Miền Bắc. Trận đánh của Tiểu đoàn 81 là kết quả của một chủ trương đúng đắn của Thường vụ Đảng ủy và Bộ Tư lệnh Sư đoàn và được cấp ủy, chỉ huy các cấp Trung đoàn, Tiểu đoàn kiên quyết khắc phục khó khăn tổ chức thực hiện; đồng thời, Trung đoàn đã rèn luyện được 1 đội ngũ trắc thủ giàu kinh nghiệm, linh hoạt trong thao tác chiến đấu.
Phát huy thành tích chiến đấu đã đạt được, Trung đoàn đã phát động tháng thi đua lập công chào mừng ngày Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam 2-9-1972. Cả Trung đoàn, từ cơ quan đến đơn vị sôi nổi hưởng ứng. Đêm 20-8-1972, Tiểu đoàn 83 ở Trận địa Đông Cận bắn rơi 1 máy bay A-6A, sau đó cơ động chuyển trận địa. Ngày 25-8, cũng tại trận địa này, Tiểu đoàn 73 trong đội hình của Trung đoàn 238 bắn rơi tại chỗ 1 máy bay F-4.
Một tháng sau, vào ngày 6-9-1972, khi đã cơ động về trận địa Đồng Xá, Tiểu đoàn 81 lại bắn rơi tại chỗ 1 chiếc A-6. Đầu tháng 10-1972, Tiểu đoàn 83 cơ động về trận địa chợ Yên huyện Tứ Kỳ (Hải Dương). Ở đây, Tiểu đoàn đã đánh thắng một trận trong hoàn cảnh đặc biệt vào trưa 11-10. Sau khi báo động, trên mạng tiêu đồ 9x9 đã hết mục tiêu (do có sự cố về thông tin). Sở chỉ huy Trung đoàn cho các đơn vị về cấp 2. Nhưng đài 1 của Tiểu đoàn và màn hiện sóng của Tiểu đoàn trưởng vẫn còn mục tiêu, nên cả Tiểu đoàn vẫn giữ nguyên trạng thái cấp 1. Địch đã bay vào phía Đông Nam Hải Phòng, cách bờ biển 50km. Tiểu đoàn trưởng Mai Xuân Mẫn báo cáo Sở chỉ huy Trung đoàn xin phép đánh. Trung đoàn trưởng Đào Công Thận lệnh cho toàn Trung đoàn vào cấp 1 và lệnh cho Tiểu đoàn 83: Bắt được mục tiêu tốt, cho đánh!
Mục tiêu tiếp tục bay vào vùng phóng, Tiểu đoàn 83 phóng liên tiếp 2 quả đạn. Cửa sóng chờ vừa bắt tín hiệu đạn thì đài quan sát mắt báo về, địch phóng tên lửa sơ rai vào trận địa. Theo phương án đã luyện tập thành thục, Tiểu đoàn trưởng lệnh cho kíp trắc thủ xử trí theo phương án tránh tên lửa sơ rai và tiếp tục điều khiển đạn trúng mục tiêu. Quả tên lửa sơ rai của địch nổ cách trận địa gần 1km. Xác chiếc máy bay F-4 rơi xuống cánh đồng huyện Vĩnh Bảo. Ngay buổi tối hôm đó, Đài phát thanh Tiếng nói Việt Nam đã đưa tin: Quân và dân Hải Phòng bắn hạ tại chỗ 1 máy bay Mỹ.
Chiến công của Tiểu đoàn 83 cơ động về đóng quân tại Lê Xá, Đồ Sơn. Ngày 26-11-1972, dưới sự chỉ huy của Tiểu đoàn phó Vũ Bổng, kíp trắc thủ của Tiểu đoàn đã bắn rơi tại chỗ 1 chiếc máy bay không người lái 147-J. Đây là chiếc máy bay Mỹ thứ 300 bị bắn rơi tại Hải Phòng. Chủ tịch nước Tôn Đức Thắng đã gửi lẵng hoa chúc mừng Trung đoàn.
Thời kì đầu của cuộc chiến đấu chống chiến tranh phá hoại lần thứ 2, mặc dù gặp nhiều khó khăn do địch thay đổi thủ đoạn đánh phá và sử dụng nhiều loại vũ khí vừa được cải tiến, nhưng cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn với quyết tâm cao đã tích cực nghiên cứu, từng bước bắn rơi máy bay địch, góp phần cùng Sư đoàn phòng không 363 bảo vệ thành phố Cảng.
BÍCH PHƯỢNG (Tổng hợp)