Kỷ niệm 50 năm Ngày truyền thống Sư đoàn Không quân 372 (30-10-1975 / 30-10-2025)
Nửa thế kỷ bảo vệ bầu trời Tổ quốc
Sau ngày Miền Nam giải phóng, non sông thu về một mối; để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn cách mạng mới, ngày 30-10-1975, Bộ Quốc phòng ra Quyết định số 157/QĐ-QP thành lập Sư đoàn Không quân 372, trực thuộc Quân chủng Phòng không - Không quân.

Biên đội Su-27 của Trung đoàn 925, Sư đoàn 372 cất cánh thực hiện nhiệm vụ.
Những ngày đầu thành lập, Sư đoàn đóng quân tại Sân bay Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai. Trong điều kiện còn nhiều khó khăn, nhưng với tinh thần quyết tâm cao nhất, các cơ quan, đơn vị đã nhanh chóng tiếp thu các căn cứ sân bay, máy bay, vũ khí trang bị kỹ thuật của Mỹ - Ngụy. Cán bộ, chiến sĩ, đội ngũ phi công, kỹ sư, nhân viên kỹ thuật tích cực nghiên cứu, khôi phục, đưa vào sử dụng có hiệu quả các máy bay, khí tài phục vụ cho nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ) và chiến đấu. Đầu năm 1976, Sư đoàn phối hợp chặt chẽ với các quân khu, quân đoàn tham gia truy quét tàn quân Ngụy và bọn Phun-rô tại địa bàn các tỉnh Tây Nguyên; cùng với đó bay vận chuyển người, phương tiện ra các đảo Phú Quốc, Thổ Chu và Quần đảo Trường Sa.
Trước những diễn biến hết sức phức tạp của tình hình Biên giới Tây Nam, tháng 5-1977, chấp hành mệnh lệnh chiến đấu của cấp trên, Sư đoàn đã khẩn trương hoàn thành tốt mọi công tác chuẩn bị, sẵn sàng tham gia thực hiện nhiệm vụ. Trong 2 năm (1978-1979), Sư đoàn đã sử dụng các loại máy bay, vũ khí, trang bị hiện có, hiệp đồng chặt chẽ với các đơn vị bạn, thực hiện hơn 700 chuyến bay vận tải, tiếp tế, chi viện cho chiến trường; xuất kích trên 1.000 lượt tiến công vào các mục tiêu quan trọng của bọn Khơ-me đỏ, tạo điều kiện cho lực lượng vũ trang các quân khu, quân đoàn, Hải quân, Phòng không tiến công tiêu diệt, làm tan rã hoàn toàn quân địch, bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc.
Ngay sau khi quân và dân ta vừa giành thắng lợi ở mặt trận biên giới Tây Nam, tình hình biên giới phía Bắc của Tổ quốc diễn biến phức tạp, căng thẳng. Chấp hành mệnh lệnh của Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Quân chủng Không quân, cuối tháng 1-1979, Sư đoàn đã khẩn trương cơ động một phần lớn lực lượng, phương tiện ra Trung đoàn 921, Sư đoàn 371 làm công tác chuẩn bị SSCĐ. Tháng 7-1979, để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, Sư đoàn chuyển vị trí đóng quân từ Sân bay Biên Hòa (tỉnh Đồng Nai) ra sân bay Thọ Xuân (tỉnh Thanh Hóa), khắc phục khó khăn xây dựng căn cứ đóng quân, tiếp nhận máy bay mới, tích cực chuẩn bị SSCĐ, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Năm 1987, thực hiện điều chỉnh thế bố trí chiến lược của cấp trên, Sư đoàn chuyển vị trí đóng quân từ sân bay Thọ Xuân vào sân bay Đà Nẵng, thực hiện nhiệm vụ quản lý vùng trời, vùng biển, hải đảo khu vực Miền Trung - Tây Nguyên. Quán triệt sâu sắc nhiệm vụ được giao, Sư đoàn đã nhanh chóng ổn định tổ chức, biên chế, tích cực huấn luyện, làm chủ, khai thác, sử dụng có hiệu quả vũ khí trang bị kỹ thuật. Trình độ và khả năng SSCĐ của Sư đoàn không ngừng được nâng lên. Cùng với đó, Sư đoàn đã thực hiện nghiêm đề án điều chỉnh tổ chức, biên chế của cấp trên; hoàn thành tốt nhiệm vụ huấn luyện chuyển loại, tiếp nhận vũ khí, trang bị kỹ thuật mới Su-27, Su-22M4, Mi-171E, được các cấp đánh giá cao.
Những năm gần đây, Sư đoàn được cấp trên đầu tư xây dựng theo hướng “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”, với đầy đủ biên chế các lực lượng: Tiêm kích đa năng, tiêm kích bom và trực thăng đa nhiệm, có thể làm nhiệm vụ tác chiến và cứu hộ, cứu nạn trên không, trên biển, trên đất liền trong nhiều loại hình khí tượng, thời tiết. Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, Đảng ủy, chỉ huy Sư đoàn đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nghiêm nền nếp, chế độ SSCĐ, quản lý vùng trời, quản lý điều hành bay; tham gia các cuộc diễn tập bắn, ném bom, đạn thật; diễn tập hiệp đồng quân binh chủng; diễn tập khu vực phòng thủ do các cấp tổ chức đạt kết quả tốt.
Bên cạnh đó, Sư đoàn còn hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ như: Cứu hộ, cứu nạn ở các tỉnh Miền Trung; tham gia bay chào mừng trong Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, 50 năm Ngày giải phóng Miền Nam, thống nhất đất nước; 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh Nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam; Triển lãm Quốc phòng Quốc tế Việt Nam… Công tác huấn luyện được tổ chức khoa học, chặt chẽ, có trọng tâm, trọng điểm, bảo đảm đủ lực lượng thực hiện các nhiệm vụ. Sư đoàn cũng triển khai đồng bộ, quyết liệt xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”. Công tác xây dựng chính quy, quản lý kỷ luật có nhiều chuyển biến tiến bộ; doanh trại, cảnh quan môi trường ngày càng chính quy, sáng, xanh, sạch, đẹp. Công tác bảo đảm hậu cần, kỹ thuật đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ thường xuyên và đột xuất; quản lý, khai thác các loại vũ khí. Công tác Đảng, công tác chính trị bám sát hoạt động của từng cơ quan, đơn vị. Ngoài ra, Sư đoàn còn tích cực tổ chức các hoạt động dân vận giúp đỡ nhân dân trên địa bàn (TP Đà Nẵng, Huế, tỉnh Gia Lai…) xóa đói, giảm nghèo, phòng chống thiên tai, dịch bệnh; góp phần tích cực xây dựng an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn đóng quân.
Ghi nhận những thành tích đó, Sư đoàn Không quân 372 đã vinh dự được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu “Đơn vị Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân” (20-12-1979) cùng nhiều danh hiệu cao quý khác; 6 trung đoàn, 2 đại đội, 15 cá nhân thuộc biên chế của Sư đoàn qua các thời kỳ được tuyên dương danh hiệu “Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân”.
Đại tá HOÀNG TRUNG KIÊN - Chính ủy Sư đoàn Không quân 372