Đại đội 818 trong những ngày bảo vệ Sở chỉ huy Chiến dịch Điện Biên Phủ
Đầu tháng 3 năm 1954, Đại đội súng máy 818 (Tiểu đoàn 383) được lệnh triển khai chiến đấu bảo vệ Mường Phăng (trung tâm Sở chỉ huy Chiến dịch Điện Biên Phủ). Ngay sau khi nhận lệnh, đơn vị triển khai chiếm lĩnh trận địa. Khi trời còn chưa sáng rõ, các xạ thủ lắp súng trong công sự đã nhanh nhẹn không sai một động tác nhỏ. Từng khẩu đội thực hiện các bước chuẩn bị chiến đấu chuẩn mực như ngày hội thao trên pháo trường. Chính trị viên Nguyễn Văn Lục đi kiểm tra từng công sự thấy các phân đội thể hiện quyết tâm bằng hành động chuẩn bị chiến đấu khẩn trương, chuẩn xác.
Lực lượng Pháo 12,7 mm tại Chiến dịch Điện Biên Phủ, năm 1954. Ảnh tư liệuTrong những ngày chờ đợi, ngày nào đơn vị cũng sẵn sàng chiến đấu, mỗi ngày kiểm tra vũ khí đạn dược từ 3 đến 4 lần; các xạ thủ kiểm tra kính ngắm liên tục để được lệnh là chiến đấu. Bầu trời Mường Phăng thường xuyên xuất hiện máy bay địch. Nhiều tốp cường kích tự do bay lượn, gầm rít bắn phá bìa rừng. Nhiều máy bay đã ném bom theo chỉ điểm của máy bay Moran, bắn xong chúng lại ngang nhiên bay rà soát lướt qua họng súng của Đại đội mà đơn vị không được lệnh điểm xạ. Nhưng tất cả mục tiêu đã nằm trong tầm ngắm của 12 khẩu 12,7 ly. Anh em đều nôn nóng được nổ súng, nhưng trên chỉ động viên kiên trì chờ lệnh.
Sang đến ngày thứ 5, sau khi Đại đội trưởng đi kiểm tra đơn vị một vòng trở về Sở chỉ huy thì một hồi chuông dồn dập vang lên. Nghe điện thoại xong, anh quay sang chính trị viên nói:
- Tiểu đoàn trưởng hạ lệnh: Từ giờ phút này có thể bắn máy bay đến bắn phá hay uy hiếp mục tiêu. Ta đã được phép nổ súng chiến đấu.
Cả Đại đội mừng rỡ trước lệnh “Được phép nổ súng!”. Hai cán bộ của Đại đội nhanh chóng hội ý và cũng vừa lúc thông tin báo cáo trên đầu dây điện thoại ở cả 3 trận địa đã có đủ các trung đội trưởng sẵn sàng nhận lệnh. Đại đội trưởng hạ mệnh lệnh qua mạng điện thoại:
- Hướng 32 máy bay địch xuất hiện!
Trước Sở chỉ huy, tổ trưởng tổ trinh sát Trần Đạo Đức đã chỉ tay về hướng máy bay tới. Những tiếng khóa nòng đưa đạn lên ổ đồng loạt.
- Bắn chiếc đi đầu! Tập trung tiêu diệt tốp đầu!
Tiếng Đại đội trưởng vừa dứt, 4 chiếc Hellcat từ hướng 32 tới ném bom vào các vạt rừng chân núi cao phía Đông cách trận địa Trung đội 2 khoảng trên 100m. Tốp đầu chúc xuống cũng là thời điểm 12 họng súng 12,7 ly nhả đạn. Tiếp sau, Đại đội trưởng lại giao nhiệm vụ cho từng trung đội bắn từng chiếc và nhanh chóng chuyển hỏa lực bắn phủ đầu cả 4 chiếc.
Đợt 1 kết thúc sau 10 phút căng thẳng nhưng các cán bộ, chiến sĩ cảm thấy vững lòng. Chưa bắn được máy bay địch nhưng bọn chúng không còn dám hung hăng như trước.
Chưa đầy 5 phút sau, một tốp 2 chiếc hướng 34 bay tới, ngay lúc đó cũng có 4 chiếc từ hướng 32 bay vào ném bom Mường Phăng. Phán đoán thủ đoạn của địch, Đại đội trưởng giao nhiệm vụ cho Trung đội 2 bắn tốp hướng 34 có thể vào khống chế trận địa, còn các trung đội tập trung hỏa lực bắn tốp 4 chiếc bay theo hướng 32. Cả Đại đội quần nhau với 2 tốp máy bay, có những đường bay lắt léo, có tốp nghi binh, có tốp thu hút hỏa lực cao xạ vào ném bom xuống vạt rừng trong khe núi. Có chiếc bay thấp lẩn sau núi cao, bất ngờ đột nhập vào bắn những tràng 20mm vào rừng sâu. Có tốp lao thẳng vào bắn phá trận địa.
Đại đội trưởng ra lệnh “Thu hút địch về phía mình!”. Rất nhiều chiến sĩ bị thương những vẫn hiên ngang bắn máy bay địch… Tiếng súng của Đại đội vẫn nổ nhịp nhàng hỏa lực tập trung lần thứ 3 đã chụp trúng một máy bay địch. Chiếc máy bay bị trúng đạn vượt khuất núi để lại một vệt khói dài vắt ngang sườn núi Pú Hồng Mèo, những chiếc còn lại dãn dần rồi chuồn khỏi vùng trời Mường Phăng. Trận chiến đấu phức tạp kéo dài trong hơn 2 tiếng đồng hồ. Hai chiếc máy bay bị bắn trúng. Tuy máy bay chưa rơi tại chỗ nhưng sau này phía địch đã công nhận một máy bay rơi gần căn cứ Sân bay Gia Lâm. Ngay trong đêm đó, đơn vị nhận được điện của Tiểu đoàn khen ngợi vì một ngày chiến đấu đạt hiệu suất cao.
Sau đó, đơn vị còn có nhiều ngày chiến đấu tại thung lũng Mường Phăng. Mỗi trận chiến đấu lại được nâng cao sức mạnh và hiệu quả hơn. Khi Chiến dịch mở màn, Đại đội 818 được giao nhiệm vụ khác. Trải qua 55 ngày đêm của Chiến dịch, những khẩu liên thanh cao xạ đã rời khỏi thùng xe luôn đè nặng trên vai xạ thủ chiếm lĩnh hết núi này, đồi khác. Khi trèo lên đỉnh núi Pú Hồng Mèo, khi lại xuống áp sát căn cứ Hồng Cúm - căn cứ Sân bay Mường Thanh, mỗi điểm là một chiến công.
Kết thúc Chiến dịch, Đại đội 818 đã tiêu diệt 4 chiếc máy bay địch và bắn bị thương 5 chiếc. Đồng thời, Đại đội được lệnh hành quân cấp tốc trở lại Mường Phăng để tham dự Lễ mừng chiến thắng. Các cán bộ, chiến sĩ 818 xếp hàng ngay ngắn đứng sau 12 khẩu súng 12,7 ly, đặt thành hàng dưới lá quân kỳ đã gắn tấm huy chương Quân công hạng 3 và nhiều huân chương chiến công khác. Đây là niềm vinh dự, tự hào của cán bộ, chiến sĩ Đại đội 818, Tiểu đoàn 383 (Trung đoàn 367).
BÍCH PHƯỢNG
(Theo hồi ức của cựu chiến binh Trịnh Bá Quyền - nguyên chiến sĩ Đại đội 818)