Trận đầu ra quân đánh thắng
Chỉ sau hơn 2 tháng huấn luyện, ngày 24-7-1965, tại trận địa Suối Hai (Sơn Tây), Trung đoàn 236 ra quân đánh trận đầu tiên. Kíp chiến đấu của 2 Tiểu đoàn 63 và 64 hiệp đồng chặt chẽ phóng 4 quả đạn bắn rơi tại chỗ 1 chiếc F-4C ở độ cao 7000m, bắt sống 1 giặc lái. Đó là chiếc máy bay thứ 400 của giặc Mỹ bị bắn rơi trên miền Bắc, cũng là chiến công làm nên ngày truyền thống của Bộ đội Tên lửa Việt Nam Anh hùng.
Cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn 65, Trung đoàn 236 lắp ráp đạn tên lửa
chuẩn bị cho trận đánh ngày 24-7-1965. Ảnh tư liệuSau sự kiện vịnh Bắc Bộ mồng 5-8-1964, đế quốc Mỹ liên tiếp thất bại trên chiến trường miền Nam. Tháng 6-1965, nhằm hạn chế sự chi viện của hậu phương lớn miền Bắc đối với tiền tuyến lớn miền Nam, chúng điên cuồng leo thang ra bắn phá miền Bắc bằng không quân. Trước tình hình đó, Quân ủy Trung ương quyết định đưa Bộ đội Tên lửa ra quân chiến đấu. Để thực hiện chủ trương đó, Quân chủng Phòng không - Không quân đã tập trung nghiên cứu, đánh giá kỹ tình hình địch, ta, địa hình, thời tiết, nhất là âm mưu, thủ đoạn hoạt động của không quân Mỹ. Cùng với việc tập trung nâng cao chất lượng huấn luyện, ta đã tích cực chuẩn bị mọi mặt, bảo đảm cho Bộ đội Tên lửa ra quân đánh thắng ngay từ trận đầu.
Ngày 20-7-1965, Trung đoàn 236 được lệnh hành quân chiếm lĩnh trận địa tại Chùa Ghề và Vô Khuy (khu vực Suối Hai, Trung Hà, Sơn Tây). Chỉ trong thời gian ngắn, hệ thống công sự, trận địa cho tên lửa, ra-đa, pháo cao xạ, súng máy phòng không, sở chỉ huy các cấp, đường cơ động… đã nhanh chóng được hoàn tất đúng thời gian quy định, bảo đảm bí mật, an toàn. Để bảo vệ và hiệp đồng chiến đấu tiêu diệt máy bay địch, Quân chủng đã tổ chức bố trí đội hình chiến đấu phòng không thành 3 cụm: Cụm phía Bắc bao gồm Tiểu đoàn tên lửa 63, Trung đoàn pháo cao xạ 234 và 2 đại đội súng máy tự hành của Quân chủng. Cụm phía Nam, gồm Tiểu đoàn tên lửa 64, Trung đoàn pháo cao xạ 250 cùng một số đơn vị súng máy tự hành của cấp trên. Cụm Trung tâm chỉ huy bao gồm: 2 Sở Chỉ huy tiền phương, Sở Chỉ huy Trung đoàn Tên lửa 236 và lực lượng bảo vệ gồm 5 đại đội pháo 100mm, 10 khẩu 14,5mm loại 4 nòng. Ngoài ra, ta còn bố trí 1 trung đội súng máy 14,5mm trên điểm cao 600 (núi Ba Vì) để đón đánh máy bay địch bay thấp. Lực lượng ra đa được bố trí có trọng tâm, trọng điểm bảo đảm phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ với các đơn vị
ra đa của Sư đoàn 361 đang quản lý vùng trời phía Tây Hà Nội. Các trận địa súng máy phòng không của bộ đội địa phương, dân quân, tự vệ các địa phương Bất Bạt, Quảng Oai, Tùng Thiện… cũng được tổ chức triển khai trên tất cả các hướng để tham gia bảo vệ tên lửa, hiệp đồng chiến đấu và vây bắt giặc lái. Như vậy, tại khu vực Suối Hai, ta đã xây dựng được thế trận phòng không nhân dân ba thứ quân rộng khắp, bố trí chặt chẽ, hiểm hóc, với hỏa lực tập trung nhiều tầng, nhiều lớp sẵn sàng đón lõng không quân địch
Vào lúc 15 giờ, ngày 24-7-1965, từ hướng Tây Hà Nội xuất hiện nhiều tốp máy bay địch trong đội hình bay đường dài ngông nghênh bay vào khu vực ta bố trí trận địa. Được lệnh của Sở chỉ huy tiền phương Quân chủng, khi địch bay vào phạm vi hỏa lực, Trung đoàn 236 đã chỉ huy hai tiểu đoàn tên lửa 63 và 64 bất ngờ khai hỏa. Mỗi tiểu đoàn phóng hai tên lửa, nhằm mục tiêu tốp máy bay F-4C ở độ cao trên 7000m. Kết quả ta đã tiêu diệt cả tốp, trong đó có 1 chiếc rơi tại chỗ, bắt sống 1 phi công Mỹ. Ngày 24-7-1965 là ngày ra quân đánh thắng trận đầu và trở thành ngày truyền thống vẻ vang của Bộ đội Tên lửa Việt Nam anh hùng.
Ra quân đánh thắng trận đầu của Bộ đội Tên lửa thật sự là chiến thắng có ý nghĩa to lớn, thể hiện nghệ thuật đặc sắc về sự vận dụng sáng tạo đường lối chiến tranh nhân dân trên mặt trận đối không của Bộ đội Tên lửa phòng không. Chiến thắng trận đầu đã cổ vũ mạnh mẽ tinh thần của Bộ đội Tên lửa trong việc tiếp tục nâng cao trình độ, nắm vững khoa học kỹ thuật, làm chủ vũ khí, khí tài, cùng với quân và dân miền Bắc quyết đánh bại không quân Mỹ. Với tinh thần “Dám đánh, biết đánh và quyết thắng”, trong những năm tháng chiến tranh, Bộ đội TLPK càng đánh càng mạnh, càng đánh càng sáng tạo ra nhiều cách đánh hay, độc đáo; bắn rơi gần 1.000 máy bay của địch, trong đó có 61 máy bay B-52. Đặc biệt, trong Chiến dịch 12 ngày đêm tháng 12-1972, Bộ đội Tên lửa đã trở thành lực lượng nòng cốt đánh bại cuộc tập kích đường không chiến lược bằng máy bay B-52 của Mỹ vào Hà Nội, Hải Phòng, bắn rơi 29/34 chiếc B-52, góp phần làm nên Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”, buộc đế quốc Mỹ phải ký Hiệp định Pari, tạo thế và lực cho cách mạng Việt Nam tiến tới giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Với những thành tích và chiến công đặc biệt xuất sắc, Bộ đội Tên lửa Việt Nam đã được trao tặng danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân” cùng nhiều phần thưởng cao quý của Đảng và Nhà nước.
Phát huy truyền thống trận đầu ra quân đánh thắng 24-7-1965, hơn nửa thế kỷ qua, lớp lớp cán bộ, chiến sĩ Bộ đội Tên lửa đã dũng cảm, mưu trí, sáng tạo, cống hiến tài năng, trí tuệ và cả xương máu, không ngừng huấn luyện giỏi, làm chủ VKTBKT mới, cải tiến, sẵn sàng chiến đấu cao, bảo vệ vững chắc bầu trời Tổ quốc.
THANH BÌNH (tổng hợp)