Những dấu ấn "vàng" trên sàn diễn

Đại tá, Nghệ sĩ nhân dân Nguyễn Ngọc Anh

Vào nghề với những nhọc nhằn nhưng Ngọc Anh nhanh chóng khẳng định được mình. Tham gia Hội diễn ca múa nhạc chuyên nghiệp toàn quân cuối năm 1984, toàn quốc đầu năm 1985, anh được Ban Giám khảo và đông đảo khán giả đánh giá cao khi đảm nhiệm solo chính trong kịch múa: “Đường vào vũ trụ” (Biên đạo Xuân Định, Âm nhạc Lê Tịnh), một tác phẩm đạt Huy chương vàng. Trong những Liên hoan ca múa nhạc và Hội diễn chuyên nghiệp các cấp những năm sau đó, cùng với vinh quang mà Đoàn Nghệ thuật PK-KQ gặt hái được, Nguyễn Ngọc Anh đã để lại những dấu ấn riêng với vai trò solo qua những tác phẩm như “Nhịp điệu mây” (Biên đạo Trần Việt Toàn, âm nhạc nước ngoài), “Tiếng sáo và cánh cò quê hương” (Biên đạo ứng Duy Thịnh, Âm nhạc Hoàng Lương), “Huyền thoại Ông Gióng”, “Tuổi trẻ và ước mơ” (Biên đạo Trần Việt Toàn, Âm nhạc Hoàng Lương).

Nhớ lại những năm tháng ấy, anh bảo, niềm vui không chỉ nằm ở những giải thưởng, mà còn đọng trong tình cảm, sự quý trọng của bộ đội và nhân dân. Nhiều lần diễn xong ở đơn vị, cán bộ, diễn viên văn công đã tổ chức giao lưu đàn, hát với các anh phi công trên sân cỏ. Rồi những lần biểu diễn phục vụ bộ đội ở Trường Sa. Có chuyến, tàu vừa cập bến, có chiến sĩ đã bơi ra tận nơi, tay bắt mặt mừng, xách đồ cho diễn viên vào tận phòng nghỉ… Với anh, đó vừa là phần thưởng tinh thần sau những giờ lao động nghệ thuật mệt mỏi, vừa là sự tích lũy vốn sống cần thiết cho một diễn viên.

Từ diễn viên trở thành biên đạo múa năm 1994, Nguyễn Ngọc Anh đã trải qua những năm tháng phải nỗ lực vượt bậc khi vừa theo học lớp Biên đạo múa ở trường Đại học Sân khấu Điện ảnh, vừa phải đảm đương nhiệm vụ của một diễn viên. Năm 1990, Đoàn Văn công Không quân nhận chỉ thị giảm biên chế nên Cục Chính trị không ký đơn cho anh đi học. May mắn, lúc đó anh đã được đoàn trưởng Nguyễn Ngọc Khuê tạo điều kiện cho đi “học chui”. Tất bật, bộn bề, khó khăn, thiếu thốn đủ đường, song bù lại những cố gắng của anh, dường như mọi việc đều suôn sẻ, trừ một vài dịp phải tham gia cùng Đoàn đi biểu diễn ở xa nên về trả những môn còn nợ.

Được đào tạo cơ bản, lại đã có vốn sống tích lũy được từ nhiều năm gắn bó với bộ đội, Nguyễn Ngọc Anh đã thành công với nhiều tác phẩm như: “Lửa thiêng cao nguyên” (Âm nhạc Huỳnh Tú), trio “Về với con” (Âm nhạc Trương Ngọc Ninh), “Mẹ của bầu trời” (Âm nhạc Vũ Duy Cương), “Bầu trời rộng mở” (Âm nhạc Hoàng Tạo), “Còn mãi tình yêu” (Âm nhạc Ngọc Khuê)… Nhạc sĩ Ngọc Khuê - Nguyên Đoàn trưởng Đoàn Văn công Không quân khẳng định, đó là những tiết mục múa được coi là “xương sống” của Đoàn. ở đó, Ngọc Anh luôn có cái nhìn tổng thể và khái quát trong cách biên đạo, nhờ vậy các tác phẩm luôn có chiều sâu và chỗ đứng ngày một vững chắc hơn; giống như một họa sĩ phác thảo hoặc trong quá trình hoàn chỉnh một bức tranh thường hay lùi ra thật xa để ngắm nhìn, lúc đó mới thấy tác phẩm của mình tốt hay chưa… Với những thành tích đạt được, Ngọc Anh đã vinh dự được Nhà nước trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú vào năm 2001.

Năm 2003, rồi đến năm 2004 là Phó đoàn trưởng rồi Đoàn trưởng Đoàn Văn công PK-KQ, Đại tá Nguyễn Ngọc Anh tâm sự, với anh, đó là như một bước ngoặt. Làm diễn viên, rồi biên đạo, sân khấu với anh đã quen và thân thiết tựa như ngôi nhà riêng vậy nhưng khi nhận nhiệm vụ quản lý trên 40 cán bộ, diễn viên, anh không khỏi băn khoăn. Chưa học qua lớp lãnh đạo, chỉ huy nào đã đành, cái khó mà anh luôn trăn trở là làm sao dung hòa và làm tốt vai trò của người chỉ huy với đam mê nghề múa và sáng tạo nghệ thuật. Tuy nhiên, đam mê và trách nhiệm đã giúp anh thành công.

Đến nay, qua hơn chục năm anh ở vị trí “thuyền trưởng”, Đoàn Văn công PK-KQ đã thực sự tỏa sáng với giải xuất sắc trong Hội diễn Nghệ thuật chuyên nghiệp toàn quân năm 2008, năm 2014 và Hội diễn Nghệ thuật toàn quốc năm 2012. Đó là thứ hạng mà bất cứ đoàn nghệ thuật chuyên nghiệp nào cũng đều mong đợi. Bản thân Đại tá Nguyễn Ngọc Anh đã 3 lần đạt giải chỉ đạo nghệ thuật xuất sắc, 2 Huy chương vàng cho các tiết mục mà anh làm biên đạo (tác phẩm: “Lời ru quê hương” và “Khát vọng bầu trời”). Thượng tá CN Nguyễn Thị Hải Yến - Đội trưởng đội múa chia sẻ: “Đã ở nhiệm kỳ thứ 3 làm Đoàn trưởng, Đại tá Nguyễn Ngọc Anh đã thể hiện được cái tài và cái tâm của một người giỏi cầm quân. Đã từng là diễn viên trong nhiều năm nên Đoàn trưởng đã hiểu chúng tôi như hiểu chính mình vậy. Anh chị em diễn viên chúng tôi đã được tạo điều kiện tốt nhất để phát huy sáng tạo và thăng hoa…”.

Là người luôn dõi theo từng bước trưởng thành của Đoàn Văn công PK-KQ, Nhạc sĩ Ngọc Khuê cho biết: “Tôi đã gắn bó với NSND Ngọc Anh từ thuở anh mới đầu quân về Đoàn. Đó là một chàng diễn viên trẻ, đẹp trai, nhanh chóng hòa nhập và tự tin vào những vai múa chính. Thời đó không có khái niệm “diễn viên vàng” hay “cậu bé vàng” như bây giờ; anh chị em trong Đoàn đều gọi anh là “Cốm”. Giữa những ngày tháng khó khăn ăn bo bo thay cơm thì “cốm” quý như “vàng” vậy. Sau này, làm biên đạo rồi là chỉ huy, NSND Ngọc Anh, dù ở cương vị nào cũng lưu lại những dấu ấn “vàng” trên sàn diễn”.

HỒNG LINH