Nét văn hóa khu nhà công vụ quân nhân
Khu nhà công vụ mà chúng tôi đang sống được xây dựng từ những năm 90 của thế kỷ trước nên vẻ bề ngoài không khác các khu nhà tập thể cũ của Hà Nội ngày xưa. Chỉ có điều, do nhu cầu nhà ở đối với quân nhân ngày càng cao nên diện tích của mỗi căn nhà cũng khá khiêm tốn, mỗi hộ chỉ chừng vài chục mét vuông, chỉ có một số ít hộ gia đình trong diện ưu tiên mới có diện tích rộng hơn. Dẫu vậy, chưa bao giờ chúng tôi thấy nó chật hẹp; ngược lại, không gian sống nơi đây còn luôn chan hòa, ấm áp tình đồng chí, đồng đội.
Toàn bộ khu nhà có hơn 100 gia đình quân nhân. Các hộ gia đình ở đây phần lớn có hai thế hệ sinh sống, bên cạnh đó cũng có một số gia đình có thêm bố mẹ các quân nhân ở cùng. Cư trú trong khu nhà công vụ là các quân nhân có điều kiện khá tương đồng, lại gần nhau về tuổi tác, giống nhau về môi trường công tác… nên mọi người rất dễ hòa đồng, mọi nhà luôn hòa thuận, bảo ban nhau cùng giữ gìn nếp sống tập thể.
Con em quân nhân vui chơi ở Khu nhà công vụ của Quân chủng tại số 117, Nguyễn Ngọc Nại, Hà Nội.
Nếu như bên trong các căn phòng là không gian riêng của từng gia đình, thì bên ngoài cửa phòng là một không gian sinh hoạt mang tính cộng đồng. Trong đó, không gian chung luôn chi phối, ảnh hưởng đến nếp sống của từng gia đình. Nổi bật nhất là khoảng sân rộng trước nhà - nơi tụ họp của mọi người trong khu tập thể. Nơi đây, mỗi sáng, mỗi chiều, người lớn và con trẻ cùng nhau vui chơi, luyện tập thể thao hoặc cùng nhau chuyện trò râm ran. Những hành lang dọc các tầng nhà được thu dọn gọn gàng, thông thoáng để con trẻ có thêm nơi vui chơi nô đùa những lúc nắng, mưa. Các nhà để xe được quy hoạch gọn gàng, ngăn nắp, có mái che bảo vệ. Vào các dịp Tết Trung Thu, tất niên, hay nhà ai có cưới hỏi… các tầng đều tổ chức liên hoan, tụ họp để các thành viên được giao lưu, gặp gỡ, củng cố mối tình đoàn kết xóm giềng, để cho con trẻ có dịp được vui đùa thỏa thích.
Mặc dù khu nhà có Ban quản lý riêng, song để tạo sự liên kết giữa các gia đình với ban quản lý, các tầng đã thành lập riêng các “tổ dân phố”, bầu ra các tổ trưởng, tổ phó. Khi có hoạt động gì của khu hoặc của các hộ gia đình; ban quản lý sẽ thông báo đến các tầng, sau đó đại diện các tầng lại thông báo đến từng hộ gia đình. Do đó, mọi công việc của ban quản lý hay chuyện vui buồn của các gia đình đều được thông tin, chia sẻ kịp thời đến mọi người; góp phần tăng cường mối đoàn kết, gắn bó của toàn khu.
Cũng bởi không gian sinh hoạt mang tính cộng đồng cao nên từng gia đình, từng thành viên trong khu luôn có ý thức xây dựng và gìn giữ nếp sống văn hóa, văn minh; từ việc nhỏ nhất là cách giữ gìn vệ sinh chung, cách sắp xếp xe cộ, ý tứ trong việc đi lại… Mọi người trong khu luôn tâm niệm đã sống ở tập thể thì phải cố gắng hạn chế cái riêng, hướng đến cái chung nhất. Bởi vậy, ở khu nhà công vụ ít khi xảy ra chuyện liên hoan ăn uống, hát hò ồn ào gây mất trật tự.
Ở khu cũng không có chuyện xảy ra to tiếng, xô xát giữa người này với người khác, nhà này với nhà khác. Các gia đình nào có khúc mắc thì đóng cửa bảo nhau… Những lúc chẳng may ai đó bị ốm đau bệnh tật, chỉ cần ới nhau một tiếng là cả khu cùng nhau lui tới hoặc tìm cách giúp đỡ. Có những hôm vì bận mà không thể đưa đón con em đi học thì đã có ngay sự hỗ trợ từ các hộ gia đình khác, bởi vậy chúng tôi luôn yên tâm khi công việc mà phải đi sớm, về muộn. Ở khu nhà công vụ dường như không xảy ra chuyện mất an ninh trật tự, càng không có chuyện mất cắp. Vì vậy, chúng tôi không bao giờ sợ việc đi làm mà quên khóa cửa nhà. Đồ chơi của con trẻ dẫu có lỡ để quên trên sân tập thể thì cũng chẳng bao giờ bị thất lạc. Cũng có lúc chúng coi đó như những món đồ để chơi chung. Là con em của các quân nhân nên mọi nền nếp sinh hoạt của trẻ cũng theo giờ giấc, nền nếp sinh hoạt của bố mẹ. Bởi vậy, ít khi chúng tôi phải nhắc nhở các con chuyện học hành, vui chơi...
Rồi mai đây, khi có điều kiện, có thể trong số chúng tôi sẽ có người chuyển đến những ngôi nhà riêng để sinh sống. Có thể nhà cửa rộng rãi hơn, điều kiện sống tốt hơn, nhưng có một điều tôi tin rằng mọi người sẽ luôn nhớ mãi về những ngày sống trong khu nhà công vụ, dẫu chật hẹp nhưng luôn ấm áp tình người, tình đồng chí, đồng đội.
Bài, ảnh: THÀNH TRUNG