Những đôi mắt nhìn bầu trời

Gặp các anh, chị trong Đội Khí tượng, chúng tôi đùa vui: Nếu thêm chút lãng mạn nữa chắc trở thành thi sĩ hết cả thôi. Đại úy CN Đỗ Văn Minh - Đội trưởng vui vẻ trả lời: Vừa là nhiệm vụ nhưng đồng thời cũng là một niềm vui. Nhìn điều kiện thời tiết mà bắt “được bệnh của trời”, như thế cũng tạm gọi là “Thượng thông thiên văn” rồi anh nhỉ.

Chú thích ảnh:

Nói rồi anh dẫn chúng tôi ra thăm quan vườn khí tượng. Ở đây có thùng đo lượng nước mưa. Cột đo gió xác định hướng gió, tốc độ gió. Lều đo nhiệt độ, nhỏ nhắn xinh xắn như tháp chùa. Cứ một giờ là phải ra xem các thông số trên máy. Ngoài ra còn phải thường xuyên quan sát bằng mắt thường để nắm tình hình mây. Các loại mây bình thường là Cu, Sc, Ac, As, Cs có thể tổ chức bay được. Còn mây nguy hiểm là Cucon, Cb gây mưa, dông, lốc. Trước giờ tròn (từ giờ nọ sang giờ kia) 10 phút, quan trắc viên thông báo các số liệu về nhiệt độ, mây, mưa, gió, tầm nhìn, áp suất khí quyển và các tác động khác về Sở chỉ huy Trung đoàn. Trên cơ sở đó giúp sở chỉ huy các cấp đánh giá điều kiện khí tượng ở khu vực đảm nhiệm.

Trông tưởng đơn giản vậy mà đòi hỏi người theo dõi phải công phu tỉ mỉ lắm. Cả đội có 4 nhân viên quan trắc thay nhau trực 24/24 giờ. Những hôm trời quang mây tạnh công việc thuận lợi hơn. Còn những hôm thời tiết diễn biến thất thường đòi hỏi người quan sát phải hết sức chú ý, sai lệch một chút là đánh giá không đúng điều kiện thời tiết thực tế. Vất vả nhất là trực đêm, đặc biệt là đêm đông mưa rét. Vào ca trực là không đồng chí nào ngủ được, đội mưa gió xem thông số, đọc mã điện. Cứ trở đi trở lại vài lần như vậy là hết đêm. Công việc vất vả thầm lặng là vậy nhưng ai cũng thấy vui và gắn bó lâu dài. Bởi các anh, chị tâm niệm dễ có mấy người được “làm bạn” với trời mây.

Nắm khí tượng, phục vụ bay

Trong công tác huấn luyện bay, việc nắm chắc các điều kiện khí tượng là một yếu tố quan trọng, giúp người chỉ huy xác định kế hoạch bay phù hợp. Trước ngày bay, bộ phận dự báo nắm toàn bộ hệ thống thời tiết, những điều kiện khí tượng ảnh hưởng đến hoạt động bay. Bộ phận điền đồ tiến hành thu thập các số liệu để điền vào bản đồ. Sau khi có bản đồ Synop bộ phận dự báo vẽ và phân tích hệ thống thời tiết sau đó đưa ra bản tin dự báo thời tiết. Các nội dung được dự báo trong tuần sẽ được đội trưởng báo cáo trong hội nghị ra chỉ thị bay tuần. Trên cơ sở đó giúp chỉ huy đơn vị, phi công và các thành phần bảo đảm nắm được tình hình thời tiết để có kế hoạch tổ chức huấn luyện, bảo đảm bay hiệu quả.

Do điều kiện thời tiết luôn biến động nên công tác dự báo cũng gặp không ít khó khăn. Nếu dự báo không chính xác khi triển khai kế hoạch bay sẽ gây ra lãng phí hoặc có thể mất an toàn. Chính vì vậy bên cạnh bản tin dự báo trong tuần thì cả đội hàng ngày vẫn phải theo dõi chặt chẽ tình hình khí tượng kịp thời báo cáo cấp trên. Công tác dự báo không chỉ dựa vào thiết bị máy móc mà cần có cả kinh nghiệm thực tế cũng như khả năng phán đoán của con người.

Đã từng công tác tại Đội hơn 20 năm, Đại úy CN Đỗ Văn Minh chia sẻ: Công việc của chúng tôi cứ như chăm con nhỏ vậy, chẳng thể rời vị trí lấy một giờ. Thường xuyên bám máy, ngắm trời. Ấy thế mà nhiều lúc thời tiết thay đổi thất thường, công tác dự báo không theo kịp cũng trăn trở lắm anh ạ.

Theo dõi các anh làm việc mới hiểu rõ những tâm sự trên. Kế hoạch bay đã có chỉ chờ lệnh triển khai của cấp trên. Một lần nữa dự báo viên lại phải nắm thời tiết các khu vực hoạt động của Trung đoàn qua hệ thống ảnh mây, thời tiết các sân bay dự bị. Rồi phải căn cứ vào kế họach bay ngày hay đêm hoặc hỗn hợp, báo cáo giờ mặt trời mọc, mặt trời lặn để thủ trưởng tính toán giờ triển khai bay. Trong thực hành bay huấn luyện, đồng chí đội trưởng lên đài chỉ huy bay tiếp tục theo dõi tình hình thời tiếp báo cáo kịp thời giúp cho người chỉ huy bay điều hành nhịp nhàng hiệu quả.

Ai cũng nghĩ nắng mưa là chuyện của trời. Và những người làm công tác dự báo khí tượng cũng như “người trên trời”. Nhưng sự thật là, những công việc thầm lặng của họ đã góp phần giúp cho những chuyến bay xuất kích trở về an toàn. Đúng là thắng lợi trên không bắt nguồn từ mặt đất thân yêu!

Bài, ảnh: VŨ DUY