Máy bay huấn luyện IaK-52
Máy bay huấn luyện Yakovle Yak-52 do phòng thiết kế Yakovle của Liên Xô thiết kế và chế tạo trong những năm 1970, sau này được Aerostar của Romani mua bản quyền và sản xuất dưới tên gọi IaK-52. Máy bay được lắp hệ thống điện tử hàng không theo tiêu chuẩn Châu Âu. Các học viên khi học bay lần đầu tiên đều sử dụng IaK-52 vì những ưu điểm như nhỏ, nhẹ, tính đơn giản, dễ điều khiển, bảo trì.
Phi hành đoàn trên IaK-52 gồm 2 người. Độ dài máy bay là 7,7m; sải cánh: 9,3m; cao: 2,7m; diện tích cánh: 15m2 ; trọng lượng rỗng: 1015 kg; trọng lượng cất cánh tối đa: 1315 kg. Iak-52 có 1 động cơ piston đơn 9 xilanh Vedeneyev M-14P cung cấp công suất 360 mã lực. Tốc độ tối đa: 360 km/h; tốc độ hành trình: 190 km/h; tầm hoạt động: 500km; trần bay: 4000 km; tốc độ leo cao: 7m/s.IaK-52 có tốc độ bay bằng lớn nhất khi trọng lượng 1315 kg trên độ cao 1000 m, với càng có bánh lốp là 270 km/h; với càng có thanh trượt tuyết là 223 km/h. Độ cao hoạt động lớn nhất của IaK-52, với càng có bánh lốp là 4000 m; với càng có thanh trượt tuyết là 4000 m. Thời gian lấy độ cao từ 0-4000 m khi động cơ làm việc ở chế độ định mức I: với càng có bánh lốp là 15 phút; với càng có thanh trượt tuyết là25,5 phút.
Tầm bay thực tế lớn nhất của IaK-52, ở độ cao 500m: trọng lượng cất cánh 1315kg, nạp đầy xăng bay với tốc độ đồng hồ 190km/h; còn 10% xăng trong thùng và các đường ống, quãng đường bay được là 465km. Khi này thời gian bay tương ứng là 2h30.phút. Ở độ cao là 500m và tốc độ bay là 175km/h, khi cất cánh với trọng lượng 1355kg có càng với thanh trượt tuyết (lượng xăng 120 lít) với lượng xăng còn lại 10% là 390km. Khi này thời gian bay tương ứng là 2 giờ 20 phút.
Quãng đường chạy đà khi vận tốc rời đất là 120km/h: với càng có bánh lốp là 180-200m; với càng có thanh trượt tuyết là 200m. Quãng đường hãm đà khi vận tốc tiếp đất 120km/h với cánh tà thả trong điều kiện khí tượng tiêu chuẩn: với càng có bánh lốp là 330km; với càng có thanh trượt tuyết là 240m. Tốc độ đảo cánh của máy bay với càng có bánh lốp khi trọng lượng máy bay 1315 kg ở chế độ làm việc ga nhỏ “MI” của động cơ: khi bay sấp là 120km/h; khi bay ngửa là 150km/h; khi càng thả, cánh tà thả là 110km/h. Tốc độ đảo cánh của máy bay với càng có thanh trượt tuyết khi trọng lượng máy bay 1355kg, ở chế độ làm việc ga nhỏ “MI” của động cơ: với càng thả, cánh tà thu 120km/h; với càng thả và cánh tà thả 110km/h.
NGUYỄN ĐỨC TIẾN (Sưu tầm)