Lần đầu Bác Hồ đến thăm Bộ đội Pháo cao xạ
Đại đội 612 - đơn vị pháo cao xạ 37mm đầu tiên của Quân đội ta được thành lập vào giữa năm 1951, được giao nhiệm vụ bảo vệ cầu Tà Lùng ở Thủy Khẩu, biên giới Việt Nam - Trung Quốc thuộc tỉnh Cao Bằng. Vào đầu tháng 12-1952, Đại đội vinh dự được đón Bác Hồ đến thăm. Đây là lần đầu tiên Bác đến với Bộ đội Pháo cao xạ.
Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm Đoàn Cao xạ Tam Đảo ngày 25-9-1966. Ảnh tư liệuHôm đó là một ngày đẹp trời. Buổi trưa, một máy bay Hencát của Pháp xâm phạm vùng trời do Đại đội 612 bảo vệ. Các khẩu đội đều nổ súng, nhưng không bắn trúng máy bay địch. Khoảng 4 giờ chiều, đột nhiên có lệnh tập hợp Đại đội gấp, chỉ để lại một bộ phận thường trực chiến đấu. Các trung đội vừa đến sân Đại đội, còn đang chỉnh đốn hàng ngũ thì Bác Hồ đã nhanh nhẹn đi tới. Niềm vui đến thật bất ngờ, ai cũng như reo lên vì sung sướng và hồi hộp. Bác đội chiếc mũ cứng, mặc áo khoác rộng, cổ quàng chiếc khăn bông, chân đi đôi dép lốp. Theo sau Bác là đồng chí Trần Đăng Ninh - Chủ nhiệm Tổng cục Cung cấp (sau này là Tổng cục Hậu cần) và một số cán bộ khác.
Đồng chí Trần Thọ Vệ - Quyền Đại đội trưởng hô bộ đội “Nghiêm!”, rồi chạy ra báo cáo với Bác. Bác Hồ bảo đồng chí Đại đội trưởng cho bộ đội nghỉ và bước lên đứng trước hàng quân. Toàn đơn vị ai nấy đều xúc động, đứng im phăng phắc. Như thông cảm với tâm trạng của bộ đội trước sự kiện quan trọng và niềm vui sướng quá bất ngờ, đồng chí Trần Đăng Ninh vội thân mật nhắc:
- Các đồng chí chúc thọ Bác đi chứ!
Mọi người như bừng tỉnh, cả hàng quân bỗng vang lên tiếng hô: “Hồ Chủ tịch muôn năm!”, “Hồ Chủ tịch muôn năm!”...
Bác cười hiền hậu, hỏi:
- Trưa nay, các chú bắn máy bay địch có phải không?
- Thưa Bác, vâng ạ!
- Các chú bắn có trúng không? Cán bộ, chiến sĩ Đại đội cười bẽn lẽn. Một đồng chí mạnh dạn thưa với Bác:
- Thưa Bác... Không ạ!
Vậy các chú phải cố gắng học tập để bắn giỏi hơn nữa! Hôm nay, nhân tiện Bác đi công tác qua đây, đến thăm đơn vị các chú, Bác dặn các chú mấy điều: Phải đoàn kết nội bộ, đoàn kết với nhân dân, yên tâm công tác, ra sức học tập để bắn rơi máy bay địch. Các chú thi đua thực hiện cho tốt. Hằng tháng gửi báo cáo cho Bác. Các chú có thực hiện được không?
Cả Đại đội vui sướng đồng thanh đáp lại:
- Thưa Bác, có ạ!
Bác cầm tút thuốc lá thơm đưa đồng chí Bùi Văn Số - Quyền Chính trị viên Đại đội và bảo:
- Đại đội chú có bao nhiêu người? Bác tặng các chú mỗi người 2 điếu, kể cả các chú đi vắng. Không được lấy thừa đấy!
Bác cháu cùng cười vui vẻ. Không khí đầm ấm, cử chỉ thân mật của Bác Hồ đã làm cán bộ, chiến sĩ đơn vị mạnh dạn hơn. Bác đưa cho cán bộ Đại đội mấy túi bánh kẹo để chia cho mọi người. Bác bảo:
- Hôm nay, Bác không có nhiều thời giờ. Các chú có nghe câu: “Của Bụt ăn một đền mười” chưa? Các chú nhận quà của Bác thì phải cố gắng thực hiện những lời Bác dặn. Khi nào bắn rơi máy bay địch, phải báo cáo ngay với Bác, Bác sẽ đề nghị Chính phủ khen thưởng!
Khắp hàng quân, những tiếng hô rắn rỏi, phấn khởi lại vang lên: “Quyết tâm thực hiện lời Bác dạy!”, “Quyết tâm, quyết tâm!”...
Bác vẫy tay tạm biệt, đi thẳng ra trận địa pháo. Bác đứng bên hầm pháo xem một khẩu đội thao tác tập bắn, rồi Bác hỏi chuyện các cán bộ, chiến sĩ về tình hình sức khoẻ, về trình độ văn hoá, về những khó khăn trong học tập sử dụng vũ khí mới... Trời sẩm tối, Bác mới lên xe đi công tác...
Sau ngày Bác đến thăm, Đại đội 612 bừng lên một khí thế thi đua sôi nổi chưa từng có. Những điều Bác căn dặn được viết trang trọng khắp các lán trại, ngoài trận địa, các tờ bướm dán trên vành mũ, đi vào các bài báo tường, vào lời ca, tiếng hát... Hằng tháng, đơn vị kiểm điểm sâu sắc và trung thực những gì đã làm được, chưa làm được để báo cáo Bác Hồ. Nhưng có một điều, cả Đại đội vẫn băn khoăn là chưa bắn rơi được máy bay địch. Toàn đơn vị đi sâu nghiên cứu lại địa hình, tổng kết các thủ đoạn và quy luật hoạt động của máy bay địch. Đại đội tổ chức nhiều cuộc họp dân chủ, rà soát lại các quy định về sẵn sàng chiến đấu, các phương án đánh địch để bổ sung, hoàn thiện.
Một ngày đầu tháng 2-1953, tức là chỉ hơn một tháng sau khi Bác Hồ đến thăm, một chiếc máy bay Hencát bay thấp bất ngờ lao vào tầm bắn của Đại đội. Đại đội chỉ bắn hai điểm xạ, chiếc máy bay địch đã trúng đạn, bốc cháy ngùn ngụt, đâm đầu xuống đất như một ngọn đuốc khổng lồ, cách trận địa không xa. Tên phi công không kịp nhảy dù, chết cháy ngay trong khoang lái.
Đêm hôm đó, cả Đại đội vui như ngày hội. Đại đội điện báo cáo lên Bác Hồ kính yêu. Và chỉ ít lâu sau, đơn vị nhận được thư khen của Bác. Bác tự tay đánh máy vào tấm thiếp những dòng chữ nhỏ kín cả hai mặt, gửi tới Đại đội. Đại ý là: Bác đã nhận được báo cáo của các chú. Bác rất vui lòng thấy các chú đã thực hiện được lời hứa với Bác, đã bắn rơi máy bay địch. Bác mong các chú không chủ quan, tiếp tục cố gắng học tập để lập thêm nhiều chiến công to lớn hơn nữa... Sau cùng, Bác báo tin Bác đã đề nghị Chính phủ tặng thưởng huân chương cho Đại đội 612.
Hôm Đại đội họp để nghe đọc thư khen của Bác Hồ kính yêu, ai cũng sung sướng, tự hào và xúc động đến rưng rưng nước mắt. Đại đội 612 chỉ là một đơn vị nhỏ bé của toàn quân, nhưng đứa con đầu lòng của Bộ đội Pháo phòng không Việt Nam đã được sống trong tình thương yêu và sự dạy bảo ân cần của Bác. Những điều Bác căn dặn hôm nào và tình thương yêu của Bác với các chiến sĩ chính là nguồn sức mạnh để có được chiến công đó.
TRUNG THÀNH (Theo "Ký ức bảo vệ bầu trời Tổ quốc")