Sử dụng công nghệ Nano để bảo vệ vũ khí, trang bị kỹ thuật

Cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn 118, Trung đoàn 274, Sư đoàn 377 tập huấn công nghệ nhiệt đới hóa.

Vừa qua chúng tôi có dịp đến thăm Tiểu đoàn 118, Trung đoàn 274, Sư đoàn 377 khi cán bộ, chiến sĩ đơn vị đang duy trì nền nếp công tác bảo quản, bảo dưỡng VKTBKT. Thiếu tá Lê Văn Huy - Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 118, cho biết: “Đặc thù của đơn vị đóng quân ở môi trường gần biển nên VKTBKT chịu ảnh hưởng rất nhiều từ hơi muối biển, lâu ngày phát sinh nhiều hỏng hóc, nhất là các bộ phận cơ khí, thân vỏ và cao su - nhựa bị ô xi hóa, hoen gỉ và bong tróc, ảnh hưởng đến tham số hoạt động của khí tài, đặc biệt là hệ thống vận hành”.

Khi chưa được bàn giao Công nghệ nhiệt đới hóa VKTBKT, để khắc phục tình trạng trên, lãnh đạo, chỉ huy các cấp trong Sư đoàn 377 đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đề ra các biện pháp, như: Duy trì nghiêm chế độ bảo quản, bảo dưỡng, chủ động khắc phục, sửa chữa các hỏng hóc; tăng cường nghiên cứu phát huy sáng kiến cải tiến kỹ thuật áp dụng vào thực tiễn; nghiên cứu các tác động của điều kiện môi trường… đã có nhiều giải pháp hay, thay thế các loại vật liệu cho phù hợp. Vì vậy, công tác kỹ thuật phần nào vẫn duy trì được sự ổn định của VKTBKT.

Để giải quyết triệt để những vấn đề từ thực tiễn đặt ra tại các đơn vị, Phòng Tên lửa, Cục Kỹ thuật đã trình Quân chủng thực hiện Đề án nhiệt đới hóa VKTBKT cùng Học Viện Kỹ thuật quân sự, dựa trên công nghệ Nano và quy trình hiện đại tham khảo từ nước ngoài, được tinh chỉnh cho phù hợp với điều kiện trong nước. Đề án đã bổ sung Quy trình công nghệ sử dụng vật tư thế hệ mới trong bảo quản, bảo dưỡng, đồng thời tổ chức các lớp huấn luyện, chuyển giao công nghệ cho Sư đoàn 377. Cán bộ, chiến sĩ của Tiểu đoàn 118, trên cơ sở đó, đã nắm bắt, làm chủ thành công và trực tiếp tiến hành bảo quản, bảo dưỡng VKTBKT bằng phương pháp, công nghệ mới.

Tìm hiểu chúng tôi được biết, nhiệt đới hóa là quá trình sử dụng kết hợp nhiều giải pháp công nghệ về vật chất bảo vệ tiên tiến, các lớp phủ công nghệ cao, thông minh để bảo vệ toàn diện thiết bị kỹ thuật, chống lại tác động tiêu cực của môi trường khí hậu nhiệt đới, nhằm nâng cao tuổi thọ của chúng. Công nghệ nhiệt đới hóa được phân nhóm và sử dụng các lớp phủ bảo vệ cụ thể cho từng loại VKTBKT, như: Với các hộp phức hợp điện tử: Sử dụng bảo vệ 3 lớp (Nano siêu vi màng theo tiêu chuẩn quân sự; chất khuếch tán ức chế ăn mòn; túi hút ẩm duy trì độ ẩm hạn chế trong khoang). Với khối nguồn và hệ thống giắc kết nối, các đầu phi-xa: Sử dụng lớp phủ thông minh dạng Nano. Lớp phủ này có tính kị nước, hình thành màng phủ có khả năng dẫn điện trong điều kiện cách ly điện từ, chống ẩm, chống ăn mòn xâm nhập từ môi trường bên ngoài. Với hệ thống cáp kết nối và các chi tiết làm từ cao su: Sử dụng chất bảo dưỡng chuyên dụng cho cao su. Dung dịch giúp cấp ẩm, hỗ trợ kháng tia cực tím và bảo vệ độ đàn hồi của cao su tại gioăng, cáp khi đáp ứng điều kiện bảo dưỡng định kỳ. Với các hệ thống khớp nối, trục truyền; đinh tán và ốc vít: sử dụng mỡ bôi trơn có khả năng làm kín và chống ăn mòn cao...

Về quy trình nhiệt đới hóa, cơ bản gồm các bước, như: Khảo sát, đánh giá mức độ xuống cấp - hư hại của khí tài. Sau đó tiến hành làm sạch tạp chất và xử lý bề mặt hư hại để loại bỏ hết tác nhân tiêu cực. Cuối cùng sử dụng các loại vật tư hóa chất chuyên dụng để tẩm phủ và dưỡng các bề mặt theo từng hướng dẫn riêng. Quy trình có điểm đột phá là đưa vào chế độ theo dõi hư hỏng tuần, tháng và hướng dẫn khắc phục phát sinh từ khi còn ở giai đoạn sơ khai, từ đó giúp VKTBKT luôn được bảo đảm ở trạng thái tốt nhất.

Quá trình quan sát cán bộ, nhân viên kỹ thuật Tiểu đoàn 118 thực hiện nội dung bảo quản VKTBKT bằng Công nghệ nhiệt đới hóa chúng tôi thấy được kết quả và tính ưu việt của phương pháp này. Thượng úy QNCN Nguyễn Quốc Cùng - Thợ xe chỉ huy và điều khiển của Tiểu đoàn, chia sẻ: “Trước đây, khi bảo quản, bảo dưỡng, định kỳ khí tài bằng phương pháp truyền thống, do tác động của muối biển có trong không khí nên các đầu sa, giắc cắm và các tiếp điểm rất khó được làm sạch, bị ẩm ướt đọng muối dẫn tới bị ăn mòn, han gỉ và tiếp xúc kém. Nhờ có Công nghệ nhiệt đới hóa, dung dịch Nano giúp làm sạch và chống ăn mòn cho các tiếp điểm, đồng thời vẫn bảm đảm tính tiếp điện nên quá trình bảo dưỡng, định kỳ VKTBKT có hệ số kỹ thuật và vận hành được tốt hơn.

Theo Đại tá Đỗ Tiến Quận - Chủ nhiệm Kỹ thuật Sư đoàn 377: “Sau khi đề án được triển khai và các khí tài được nghiệm thu nhiệt đới hóa, các tham số khí tài ổn định, hoạt động tốt hơn; tăng tuổi thọ, độ tin cậy và hệ số SSCĐ; tiết kiệm được công sức của bộ đội, quá trình bảo quản khí tài được tiến hành thuận tiện và dễ dàng hơn; hiệu quả chống ăn mòn, lão hóa được tốt hơn so với phương pháp bảo quản truyền thống. Nhờ đó, các hỏng hóc liên quan đến chi tiết cơ khí giảm; hiệu quả nhiệt đới hóa các chi tiết cao su, nhựa, các giắc cắm phi xa giảm hiện tượng đóng bám muối, kẹt cứng; khí tài bề ngoài được bảo vệ toàn diện có tính thẩm mỹ cao và nâng cao chất lượng công tác kỹ thuật của Tiểu đoàn”.

Có thể nói, đưa nhiệt đới hóa sử dụng công nghệ Nano vào bảo quản, bảo dưỡng VKTBKT đã đáp ứng được nhu cầu, đòi hỏi của công tác bảo đảm kỹ thuật; giải quyết triệt để hiện tượng ăn mòn, phá hủy; ngăn ngừa các yếu tố tác động từ môi trường, giúp cho cán bộ, chiến sĩ đơn vị luôn có niềm tin vào độ ổn định của VKTBKT.