Kỳ 3: Gìn giữ “báu vật”

 Cán bộ, nhân viên Bảo tàng bảo quản các hiện vật trưng bày trong nhà.

Một chiều Tháng 4, tôi may mắn gặp Đại tá Phạm Đức Thọ - nguyên Phó Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam, khi ông cùng gia đình tới thăm Bảo tàng PK-KQ. Đi trong không gian ngập tràn ký ức, ông cho biết, khi còn làm công tác bảo tàng, ông thường xuyên theo dõi Bảo tàng PK-KQ. Dù những năm qua ông chưa có nhiều điều kiện đến thăm lại Bảo tàng PK-KQ, nhưng hôm nay đến đây, ông rất khâm phục công tác kiểm kê, bảo quản của cán bộ, nhân viên Bảo tàng. Theo ông, mọi thứ vẫn còn vẹn nguyên như cách đây chục năm trước.

Mang nhận xét của Đại tá Phạm Đức Thọ trò chuyện với Trung tướng Nguyễn Xuân Mậu - nguyên Phó chính ủy Quân chủng PK-KQ, tôi được biết, năm nào ông cũng đến Bảo tàng PK-KQ nhiều lần và thấy các hiện vật còn nguyên vẹn dẫu năm tháng đã qua đi. Sự bảo quản chỉn chu ấy hẳn nhiên không chỉ là trách nhiệm, mà còn gói ghém tình yêu, sự kính trọng giá trị lịch sử từ hiện vật của những người làm công tác kiểm kê - bảo quản.

Tìm hiểu về mặt công tác này, Đại tá Nguyễn Văn Minh - Giám đốc Bảo tàng PK-KQ cho biết: “Sẽ chẳng còn gì nữa nếu mọi hiện vật bị mai một, mất đi khi có một thực tế đang hằng ngày diễn ra là bối cảnh môi trường tự nhiên, thời gian… nhiều hiện vật đã đứng trước nguy cơ bị phá hủy. Do vậy, để gìn giữ được toàn bộ đặc điểm và chất nguyên vẹn của hiện vật thì người làm công tác kiểm kê bảo quản đóng một vai trò quan trọng. Họ không chỉ làm hết trách nhiệm mà còn gắn vào đó tình yêu thương, lòng kính trọng mới hiệu quả”.

Theo Thiếu tá QNCN Tạ Thị Thanh Mai - Phụ trách Ban Kiểm kê-Bảo quản Bảo tàng PK-KQ, kiểm kê-bảo quản là cả một quá trình khoa học, công phu và thầm lặng, đòi hỏi người cán bộ thực hiện công tác này phải có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ tốt mới hoàn thành được nhiệm vụ. Do đó, những năm qua, bên cạnh việc thường xuyên kiểm tra, vệ sinh, sắp xếp gọn gàng, phân loại hiện vật theo từng chất liệu để có biện pháp bảo quản phù hợp, mỗi hiện vật đều được ghi chép chi tiết, chính xác vào sổ đăng ký hiện vật, sổ chất liệu và lập phiếu thông tin hiện vật, phiếu vị trí, phục vụ tốt cho việc nghiên cứu, khai thác sử dụng hiện vật.

Thiếu tá Nguyễn Thị Kim Cúc - Phó Giám đốc Bảo tàng PK-KQ khẳng định: “Kiểm kê-bảo quản hiện vật là công tác nghiệp vụ quan trọng của Bảo tàng. Chất lượng khâu công tác này có tác động trực tiếp đến các khâu công tác nghiệp vụ khác. Để trở thành hiện vật bảo tàng phải trải qua quá trình nghiên cứu, làm sáng tỏ nội dung, ý nghĩa, giá trị, tình trạng bảo quản và xác lập thủ tục pháp lý. Nhiệm vụ của công tác bảo quản là bảo vệ tính nguyên gốc của hiện vật và các tư liệu lịch sử, áp dụng những biện pháp kỹ thuật nhằm ngăn chặn và làm chậm quá trình xuống cấp của hiện vật. Xác định được tầm quan trọng đó, những năm qua, các thế hệ cán bộ, nhân viên làm công tác kiểm kê-bảo quản đã không ngừng học hỏi và áp dụng nhiều phương pháp để bảo quản, gìn giữ hiện vật, góp phần quan trọng vào sự phát triển của Bảo tàng PK-KQ”.

Đại tá Nguyễn Hữu Đạc - nguyên Giám đốc Bảo tàng PKKQ, cho biết: “Những năm qua, mặc dù còn nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác bảo quản hiện vật, tuy nhiên, Bảo tàng PK-KQ luôn thực hiện nghiêm các bước bảo quản nhằm ngăn chặn sự tàn phá của môi trường. Các hiện vật được tổ chức, sắp xếp có hệ thống, dễ tìm, dễ thấy, dễ lấy, dễ tra cứu, đáp ứng tốt nhất công tác nghiên cứu và trưng bày, triển lãm. Hằng năm, đơn vị xây dựng kế hoạch phục chế, gia công lại hình dáng ban đầu của một số hiện vật để giúp cơ quan thực hiện chức năng nghiên cứu khoa học và giáo dục khoa học cho không chỉ Bộ đội PK-KQ, cán bộ, chiến sĩ Quân đội mà còn cho toàn thể nhân dân và bạn bè quốc tế”.

NGÔ TIẾN MẠNH

>>> Kỳ 4: Sức sống của “kho báu”