Cách đây 55 năm, tại trận địa T5, Nông trường Quyết Thắng, Vĩnh Linh, 17 giờ 3 phút ngày 17-9-1967, Tiểu đoàn 84, dưới sự chỉ huy của Tiểu đoàn trưởng Nguyễn Ðình Phiên và kíp chiến đấu gồm sĩ quan điều khiển Lê Hỷ, 3 trắc thủ Phạm Văn Ngoạn, Trần Hồng Thính và Phạm Văn Ngận đã tìm cách tách nhiễu, nhận dạng mục tiêu và phóng hai quả đạn tiêu diệt chiếc B-52 đầu tiên trên chiến trường Việt Nam. 30 phút sau, chỉ còn một quả đạn, đơn vị quyết đánh và bắn rơi thêm một chiếc B-52 nữa. Đồng chí Đặng Tính - Chính ủy Quân chủng đã khen ngợi, biểu dương: "Trung đoàn 238 hành quân vào được đến nơi đã là anh hùng, trụ được ở Vĩnh Linh là anh hùng, đánh được B-52 lại càng là anh hùng".
Kíp trắc thủ Tiểu đoàn 82 bắn rơi máy bay B-52 tại chiến trường Vĩnh Linh năm 1967. Ảnh tư liệu
Chiến công này đã tác động rất lớn đến tư tưởng và quyết tâm chiến đấu của quân và dân ta, khẳng định khả năng đánh thắng các cuộc tập kích đường không bằng B-52 của địch, củng cố lòng tin, tinh thần quyết chiến, quyết thắng của bộ đội và nhân dân. Từ chiến công này, Quân ủy Trung ương giao cho Trung đoàn 238 là đơn vị đầu tiên nghiên cứu cách đánh B-52, sau này tập hợp lại thành cuốn tài liệu có tên “Cẩm nang đỏ” nói về cách bắn rơi máy bay B-52. Trung đoàn đã hoàn thành được nhiệm vụ nghiên cứu đánh máy bay chiến lược B-52, trong đó, cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 238 là những người đi đầu trong việc nghiên cứu đánh một đối tượng tác chiến mới, bước đầu rút kinh nghiệm cho các đơn vị sau này tham gia Chiến dịch Phòng không bảo vệ Hà Nội cuối tháng 12 năm 1972.
Tổng kết cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Trung đoàn 238 đã hành quân chiến đấu qua 18 tỉnh thành trong cả nước và 2 tỉnh của nước bạn Lào. Trung đoàn đánh gần 200 trận, bắn rơi 157 máy bay Mỹ (trong đó có 55 chiếc rơi tại chỗ) gồm 16 kiểu loại (trong đó có 9 chiếc B-52), bắt sống nhiều giặc lái...
Với những chiến công và thành tích đặc biệt xuất sắc, Trung đoàn 238 vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý. Ngày 15-1-1976, Trung đoàn đã được Đảng, Nhà nước tuyên dương danh hiệu “Đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”. Ngày 13-12-2013, Trung đoàn được tuyên dương “Đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân” lần thứ 2. Trung đoàn có 3 tập thể và 6 cá nhân được tuyên dương danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”.
Tiểu đoàn 82, Trung đoàn 238 tiêu diệt mục tiêu trong diễn tập, bắn đạn thật
các lực lượng phòng không Quân chủng PK-KQ năm 2019. Ảnh: THÀNH LUÂN
Ngày nay, trước yêu cầu mới của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN; Trung đoàn 238 tiếp tục được giao nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu bảo vệ vùng trời, vùng biển Đông Bắc của Tổ quốc. Quán triệt sâu sắc đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng, nhất là Nghị quyết TW8 (khóa XI) về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”; các nghị quyết của Đảng về phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ quốc phòng - an ninh; phát huy truyền thống đơn vị anh hùng, cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn đã ra sức học tập, rèn luyện, thực hiện tốt các nội dung, chỉ tiêu thi đua đã đề ra góp phần hoàn thành thắng lợi các nhiệm vụ được giao. 100% đơn vị thực hiện nhiệm vụ trực ban sẵn sàng chiến đấu đều hoàn thành tốt nhiệm vụ được Sư đoàn 363 khen thưởng. Quán triệt và thực hiện nghiêm các chỉ thị, quy định của Bộ Quốc phòng, Quân chủng về xây dựng chính quy, quản lý kỷ luật; duy trì nghiêm túc nền nếp, chế độ ngày, tuần, quản lý chặt chẽ quân số, kỷ luật và tư tưởng bộ đội. Kiểm tra hằng năm có 100% đạt yêu cầu, có từ 80-85,7% khá giỏi; tham gia hội thi, hội thao các cấp đều đạt giỏi và có giải cao. Năm 2018, Kíp dây chuyền lắp ráp đạn tên lửa Tiểu đoàn 85 tham gia diễn tập cấp Quân chủng đạt giỏi, Kíp chiến đấu sở chỉ huy Trung đoàn tham gia diễn tập cấp Quân chủng đạt giải nhì; năm 2019, Kíp chiến đấu Tiểu đoàn 82 bắn đạn thật được Quân chủng tặng Cờ “Đơn vị bắn xuất sắc”; năm 2020, Kíp chiến đấu Tiểu đoàn 83 tham gia diễn tập phân đội hỏa lực tên lửa PK S75-M3 đạt giải nhất cấp Quân chủng. Từ năm 2017-2021, Trung đoàn luôn đạt vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”; các năm 2017, 2021 được Bộ Quốc phòng tặng Cờ “Đơn vị huấn luyện giỏi”. Đặc biệt, trong Diễn tập Chỉ huy-Tham mưu kíp chiến đấu Sở chỉ huy Trung đoàn Tên lửa năm 2022 do Quân chủng tổ chức vừa qua, Trung đoàn 238 đã đạt giải nhất toàn đoàn được tặng Cờ của Tư lệnh Quân chủng PK-KQ.
Kíp chiến đấu Trung đoàn 238, Sư đoàn 363 đạt giải nhất tại Diễn tập Chỉ huy-Tham mưu
kíp chiến đấu Sở chỉ huy Trung đoàn Tên lửa năm 2022, được Quân chủng PK-KQ tặng cờ. Ảnh: TRUNG THÀNH
Để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, Đảng ủy, chỉ huy Trung đoàn 238 xác định tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thực hiện đồng bộ, toàn diện các chủ trương, biện pháp nhằm hoàn thành tốt nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, nâng cao chất lượng huấn luyện, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, bảo vệ vững chắc vùng trời Đông Bắc của Tổ quốc. Trong đó, Trung đoàn chú trọng xây dựng cho đội ngũ cán bộ, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị vững vàng, trung thành tuyệt đối với Tổ quốc, với Đảng, với nhân dân; có tri thức, trình độ, đáp ứng yêu cầu của chiến tranh hiện đại. Tăng cường giáo dục Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối chính trị, quân sự của Đảng; đối tượng, đối tác của cách mạng Việt Nam; vận dụng sâu sắc tư tưởng nghệ thuật quân sự: Lấy ít địch nhiều, lấy chất lượng cao thắng số lượng đông, lấy trang bị kém hiện đại đánh thắng kẻ địch có trang bị kỹ thuật hiện đại; thực hiện bố trí, sắp xếp, bảo đảm hợp lý, cân đối giữa các thành phần, lực lượng từ khối cơ quan đến các đơn vị, theo hướng “tinh, gọn, mạnh”, cơ động linh hoạt; ưu tiên quân số các đơn vị sẵn sàng chiến đấu; đồng thời quan tâm, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần chính sách đặc thù cho cán bộ chiến sĩ, nhất là lực lượng đang trực tiếp làm nhiệm vụ trực ban chiến đấu nhằm xây dựng ý chí quyết tâm và tinh thần cảnh giác, chuẩn bị cho bộ đội tâm thế vững vàng, vượt qua khó khăn đoàn kết, hiệp đồng, lập công tập thể...
Đồng thời, đẩy mạnh công tác huấn luyện theo tinh thần Nghị quyết 765 của Quân ủy Trung ương; Nghị quyết 558 của Đảng ủy Quân chủng PK-KQ và Nghị quyết 1445 của Đảng ủy Sư đoàn 363 “Về nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013 - 2020 và những năm tiếp theo”; bám sát phương châm: “cơ bản, thiết thực, vững chắc, an toàn, tiết kiệm”, coi trọng huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu, có trọng tâm, trọng điểm, sát thực tế chiến đấu, đối tượng tác chiến, cách đánh của Bộ đội Phòng không trong điều kiện tác chiến mới... trọng tâm huấn luyện cho bộ đội sử dụng thành thạo các loại vũ khí hiện có, tăng cường huấn luyện đêm, cơ động nhanh; huấn luyện ngụy trang, nghi binh, phòng tránh đánh trả, cơ động chuyển hóa thế trận linh hoạt, bảo toàn lực lượng chiến đấu lâu dài, sẵn sàng chống lại các cuộc chiến tranh công nghệ cao, công nghệ thông tin, cùng những loại hình “phi truyền thống” khác... coi đây là khâu đột phá trong nghị quyết lãnh đạo nhiệm kỳ cũng như hằng năm của Đảng ủy Trung đoàn.
Bên cạnh đó, tập trung xây dựng nâng cao năng lực lãnh đạo toàn diện và sức chiến đấu của các cấp ủy, tổ chức Đảng các cấp; gắn xây dựng tổ chức Đảng với xây dựng tổ chức chỉ huy và các tổ chức quần chúng; xây dựng tổ chức Đảng vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng và tổ chức, bảo đảm cho các cấp ủy, tổ chức Đảng đủ sức lãnh đạo hoàn thành thắng lợi các nhiệm vụ được giao. Thực hiện có hiệu quả Kết luận 01 của Bộ Chính trị, Chỉ thị 87 của Thường vụ Quân ủy Trung ương về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, gắn với triển khai và thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 4 (khoá XII, XIII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng; Chỉ thị 855-CT/QUTW, ngày 12-8-2019 của Thường vụ Quân ủy Trung ương về đẩy mạnh thực hiện Cuộc vận động phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới; đẩy mạnh Phong trào Thi đua Quyết thắng sôi nổi, rộng khắp và đi vào thực chất, tạo sức mạnh tổng hợp xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, mẫu mực tiêu biểu.
Mặt khác, nâng cao hiệu quả, chất lượng công tác kỹ thuật, hậu cần, bảo đảm tốt cho nhiệm vụ huấn luyện sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu của Trung đoàn; chú trọng đẩy mạnh lãnh đạo, chỉ đạo công tác nghiên cứu khoa học đáp ứng yêu cầu thực tiễn và xu thế phát triển của cuộc cách mạng khoa học công nghệ 4.0; nghiên cứu ứng dụng công nghệ thông tin, tự động hóa trong tổ chức chỉ huy, điều hành và hiệp đồng chiến đấu, trong sửa chữa, cải tiến nâng cấp kéo dài tuổi thọ VKTBKT…
Tự hào với truyền thống Đoàn Hạ Long anh hùng, mỗi cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 238 nguyện ra sức rèn luyện, phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ; nhất là nhiệm vụ huấn luyện, SSCĐ, bảo vệ vững chắc vùng trời được giao.
Thượng tá BÙI VĂN DU
Chính ủy Trung đoàn 238