Hành quân chiến đấu dọc miền Tổ quốc
Trong cuộc chiến đấu bảo vệ giao thông vận tải chiến lược chi viện cho Miền Nam giữ vững mạch máu giao thông chi viện sức người, sức của từ hậu phương lớn Miền Bắc vào tiền tuyến lớn Miền Nam, Bộ đội Pháo cao xạ đã có những đóng góp xứng đáng trên các trọng điểm ác liệt như: Hàm Rồng, Đồng Lộc, Xuân Sơn, Linh Cảm, Tà Lê, Phu La Nhích, Khe Tang, Khe Ve… và nhiều trọng điểm được mệnh danh là “túi bom”, “tọa độ lửa”, những cửa khẩu đường sang nước bạn. Những trận chiến đấu bảo vệ các tuyến đường giao thông của các Trung đoàn: 226, 224, 232, 222, 233, 250, 256 trên chiến trường đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng đồng bào Nam Khu IV.
Đội hình hành quân của Pháo cao xạ Trung đoàn 280 tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, năm 1975. Ảnh tư liệu
Với ý chí “Tất cả vì Miền Nam ruột thịt”, “Tất cả để giải phóng Miền Nam”, thống nhất đất nước, cùng với sự trưởng thành và phát triển nhanh chóng về tác chiến của toàn quân, Bộ đội Pháo cao xạ đã từng bước tham gia chiến đấu hiệp đồng quân binh chủng và đã chứng tỏ vai trò không thể thiếu trong cuộc chiến đấu trên mặt trận đất đối không. Trong Chiến dịch Khe Sanh năm 1968, các lực lượng phòng không đã hiệp đồng với bộ binh bắn rơi, bắn cháy và phá hủy 197 máy bay các loại của địch. Trong Chiến dịch Đường 9 Nam Lào 1971, với thế trận đã chuẩn bị trước, các lực lượng Pháo phòng không chiến dịch, đặc biệt là Trung đoàn Pháo phòng không 591 đã bắn rơi và phá hủy 556 máy bay, trong đó 505 máy bay lên thẳng, bẻ gãy chiến thuật “trực thăng vận”, góp phần đập tan cuộc hành quân Lam Sơn 719 của địch.
Trong Chiến dịch Quảng Trị, lực lượng phòng không của Quân chủng gồm 4 Sư đoàn là thành phần chiến đấu quan trọng, trong đó một phần lực lượng giữ vai trò cơ động chiến đấu đi cùng bộ đội binh chủng hợp thành, một bộ phận làm nhiệm vụ bảo vệ hậu phương trực tiếp của chiến dịch. Các lực lượng Pháo phòng không đã bắn rơi 765 máy bay địch, riêng lực lượng PK-KQ đã bắn rơi 436 chiếc, bảo vệ và chi viện đắc lực cho bộ binh, pháo binh, xe tăng bảo vệ có hiệu quả hậu phương chiến dịch và vùng mới giải phóng.
Trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975, Bộ đội Pháo cao xạ đã có mặt trong đội hình các chiến dịch và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Chiến dịch Tây Nguyên tháng 3-1975, các lực lượng pháo cao xạ đã bắn rơi 51 máy bay địch, có 19 chiếc rơi tại chỗ, riêng Trung đoàn 234 bắn rơi tại chỗ 4 chiếc. Chiến dịch Huế - Đà Nẵng tháng 4-1975, lực lượng pháo cao xạ đánh 90 trận, bắn rơi 14 máy bay địch, có 5 chiếc rơi tại chỗ và đánh 137 trận mặt đất, mặt nước, diệt 30 lô cốt, 2 xe bọc thép, bắn chìm 2 tàu chiến ngụy.
Chiến dịch Hồ Chí Minh (từ 26-4 đến 30-4-1975) các lực lượng Pháo phòng không nhanh chóng cơ động bám sát các mũi tấn công của các binh đoàn chủ lực, hiệp đồng chặt chẽ, chiến đấu ngoan cường, bắn rơi 43 máy bay địch, có 14 chiếc rơi tại chỗ. Trong đó, Trung đoàn 280 bắn rơi 1 chiếc HU-1A tại Ngầm Bàu - Sông Bé, bảo vệ an toàn đội hình tấn công của bộ binh trên đường tiến vào giải phóng Sài Gòn. Trung đoàn Pháo phòng không 234 bắn rơi 1 chiếc L-19 trên đường phố Lê Thánh Tông (Sài Gòn) lúc 8 giờ 5 phút, ngày 30-4-1975 ngay trước thời điểm toàn thắng vài giờ.
Nhận thức sâu sắc quan điểm của Đảng ta về mối quan hệ giữa cách mạng Việt Nam với cách mạng Lào, Campuchia; với tinh thần đoàn kết quốc tế trong sáng cao cả; Bộ đội Pháo cao xạ đã không quản khó khăn, gian khổ, không tiếc máu xương, sẵn sàng cơ động chiến đấu ở nhiều địa hình phức tạp trên đất bạn, đồng cam, cộng khổ, giúp đỡ bạn trong xây dựng lực lượng phòng không, đào tạo, bồi dưỡng nhiều cán bộ, chiến sĩ cho bạn, góp phần xứng đáng vào những thắng lợi của cách mạng 3 nước Đông Dương. Các Trung đoàn 226, 213 được Nhà nước Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào tặng thưởng Huân chương IXARA hạng nhất vì có thành tích đặc biệt xuất sắc.
Trong sự nghiệp đổi mới toàn diện đất nước, Bộ đội Pháo cao xạ cùng với các lực lượng trong Quân chủng đã không ngừng lớn mạnh và trưởng thành nhanh chóng, góp phần xây dựng Quân chủng PK-KQ vững mạnh toàn diện. Cán bộ, chiến sĩ lực lượng Pháo phòng không luôn tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, thường xuyên nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng, tự lực, tự cường, chủ động, đoàn kết, khắc phục khó khăn hoàn thành tốt nhiệm vụ quản lý và bảo vệ vững chắc vùng trời quốc gia.
THÁI SƠN