Xứng danh đơn vị hai lần Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân

Cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn 83 tổ chức huấn luyện SSCĐ.

Ngày 20-9-1965, địch sử dụng 24 chiếc, gồm F-4 và F-105 bay dọc theo bờ biển phía Đông Bắc vào đánh cầu sông Hóa, trên tuyến đường sắt Hà Nội - Lạng Sơn. Tiểu đoàn 83 đánh 2 trận, phóng 4 quả đạn vào đội hình địch, bắn rơi tại chỗ 2 chiếc. Chiến công của Tiểu đoàn 83 là trận thắng đầu tiên của Trung đoàn, đồng thời cũng là chiến công đầu của quân và dân Hà Bắc. Từ ngày đầu ra quân chiến đấu đến tháng 6-1966, Trung đoàn đã đánh gần 40 trận, bắn rơi 46 máy bay Mỹ, bắt sống nhiều giặc lái; hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần bảo vệ Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, tuyến đường 1A, đường 5 và tuyến đường sắt Kép - Lạng Sơn.

Đầu năm 1966, Bộ Tư lệnh Quân chủng PK-KQ giao nhiệm vụ cho Trung đoàn hành quân vào chiến đấu ở chiến trường Quân khu 4, bảo vệ giao thông vận chuyển và đảm nhận nhiệm vụ đặc biệt là nghiên cứu đánh B-52. Với tinh thần “Dọn đường mà đi, đánh địch mà tiến”, tháng 6-1966, các đơn vị trong Trung đoàn đã cơ động vượt trên 400km đường hành quân, vừa hành quân, vừa triển khai chiến đấu trên các địa bàn trọng yếu, tiêu diệt 8 máy bay địch và đến nơi tập kết đúng thời gian.

Ngày 17-9-1967, tại trận địa T5 (Vĩnh Linh, Quảng Trị), Tiểu đoàn 84 đã hạ gục chiếc máy bay B-52 đầu tiên trên chiến trường Việt Nam. Bác Hồ đã gửi thư khen, động viên quân, dân Vĩnh Linh “Đánh giỏi, bắn trúng, chiến thắng vẻ vang” và tặng thưởng Huân chương Quân công hạng Nhì cho Tiểu đoàn 84. Đến ngày 11-1-1968, Tiểu đoàn 82 lại bắn rơi 1 chiếc B-52. Chiến công bắn rơi B-52 của Trung đoàn là cơ sở để Quân chủng viết nên cuốn “Cẩm nang bìa đỏ”. Tháng 7-1971, Trung đoàn được lệnh hành quân ra Bắc, trực thuộc Sư đoàn Phòng không 363. Đặc biệt, trong Chiến dịch Phòng không bảo vệ Hà Nội cuối tháng 12-1972, Trung đoàn đã bắn rơi 5 máy bay, trong đó có 2 chiếc B-52; góp phần quan trọng vào chiến công chung của quân và dân cả nước, buộc đế quốc Mỹ phải ký hiệp định Paris, rút hết quân về nước.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Trung đoàn đã hành quân chiến đấu trên các địa bàn trọng điểm của 18 tỉnh, thành phố trong cả nước và 2 tỉnh nước bạn Lào. Trung đoàn đã tham gia chiến đấu gần 200 trận, bắn rơi 157 máy bay Mỹ gồm 16 kiểu loại, trong đó có 9 máy bay B-52, bắt sống nhiều giặc lái. Với những chiến công oanh liệt và thành tích xuất sắc trong chiến đấu, ngày 15-1-1976 Trung đoàn vinh dự được Đảng, Nhà nước tuyên dương danh hiệu Anh hùng LLVTND, 3 Tiểu đoàn 81, 82, 85 và 6 cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND. Trung đoàn được tặng thưởng 8 Huân chương Quân công, 89 Huân chương Chiến công cho các tập thể, 100 Huân chương cho các cá nhân và nhiều phần thưởng cao quý khác.

Bước vào thời kỳ mới, trong điều kiện yêu cầu nhiệm vụ ngày càng cao, Đảng ủy, chỉ huy Trung đoàn luôn phát huy sức mạnh tổng hợp, tập trung nâng cao chất lượng sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện làm chủ vũ khí, khí tài hiện có; xây dựng mối đoàn kết thống nhất, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, bảo vệ vững chắc vùng trời Đông Bắc của Tổ quốc. Những năm qua, Trung đoàn tham gia diễn tập, hội thi, hội thao các cấp đều đạt giỏi và có giải cao, là một trong các đơn vị dẫn đầu trong công tác huấn luyện SSCĐ của Sư đoàn 363. Đặc biệt, năm 2023 Trung đoàn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ làm điểm trên 3 nội dung về huấn luyện điều lệnh, XDCQ, QLKL cho Bộ Quốc phòng; làm điểm về công tác kỹ thuật và xây dựng đơn vị VMTD “mẫu mực, tiêu biểu” cho Quân chủng PK-KQ. Nhiều năm liền Đảng ủy, Đảng bộ đạt trong sạch vững mạnh tiêu biểu, Trung đoàn vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, luôn là một trong những đơn vị lá cờ đầu trong Phong trào Thi đua quyết thắng của Sư đoàn 363. Trung đoàn được Bộ Quốc phòng tặng Cờ thi đua “Đã hoàn thành xuất sắc, toàn diện các mặt công tác năm 2020, tiêu biểu trong Phong trào Thi đua quyết thắng của toàn quân, góp phần vào sự nghiệp xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng và bảo vệ Tổ quốc”. Từ năm 2018-2023, Trung đoàn đều được Bộ Quốc phòng tặng Cờ “Đơn vị huấn luyện giỏi”.

Với những thành tích đã đạt được trong thời kỳ đổi mới, Trung đoàn 238 đã được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất, hạng Nhì, hạng Ba, Huân chương Chiến công hạng Ba; Thủ tướng Chính phủ tặng bằng khen trong phong trào thi đua xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Đảng ủy Quân chủng PK-KQ tặng thưởng nhiều cờ và bằng khen, giấy khen trên các mặt công tác. Ngày 13-12-2013, Trung đoàn vinh dự được Đảng, Nhà nước tuyên dương danh hiệu Anh hùng LLVTND lần thứ 2, thời kỳ đổi mới.

Phát huy truyền thống, viết tiếp chiến công, cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 238 nguyện tiếp tục đoàn kết, nỗ lực vượt qua khó khăn, thi đua rèn đức, luyện tài, huấn luyện giỏi, rèn luyện nghiêm, lập nhiều chiến công, thành tích mới trong thời gian tới; góp phần tô thắm thêm truyền thống hào hùng của dân tộc, Quân đội và Quân chủng PK-KQ anh hùng, làm nên những nét tiêu biểu truyền thống vẻ vang của Trung đoàn.