50 năm đồng hành cùng những cánh bay

Sửa chữa máy bay huấn luyện L-39 tại Nhà máy A41. Ảnh: CÔNG GIANG

Trong những ngày đầu thành lập, Xưởng A41 đã hoàn thành tốt nhiệm vụ tiếp quản, bảo dưỡng, hồi phục, sửa chữa, khai thác vũ khí khí tài (VKKT) và trang bị kỹ thuật (TBKT) hàng không Hệ II, xe máy đặc chủng thu được của địch. Chỉ sau 4 tháng tiếp quản, 3 chiếc máy bay C-47, C-7A và C-119 được đưa vào xưởng sửa chữa vừa (theo công nghệ tổng kiểm tra của Không quân Mỹ). Từ năm 1975 đến 1980, A41 đã phục hồi được 44 máy bay, kiểm kỳ 45 lần chiếc và trung tu 41 lần chiếc, góp phần quan trọng củng cố tiềm lực quốc phòng, cùng với quân và dân cả nước bảo vệ vững chắc biên giới Tây Nam của Tổ quốc.

Từ năm 1981 đến 1990 là giai đoạn Xưởng A41 chuyển hướng sửa chữa VKKT và TBKT từ hệ II sang hệ I, như trực thăng Mi-6, máy bay Be-12, An-26, các loại xe đặc chủng APA, AKZC-75M-131, BZ-20-350, UPG-300… Đây là giai đoạn trưởng thành vượt bậc của Xưởng A41. Xưởng đã thực hiện hàng trăm lần chiếc bảo dưỡng, sửa chữa lớn thay thế Cụm kỹ thuật Hàng không, sửa chữa hàng nghìn lần chiếc xe máy đặc chủng và chuẩn bị cho việc tiếp thu công nghệ mới. Ngày 14-5-1990, Tư lệnh Quân chủng Không quân ký Quyết định số 234/QCKQ chấn chỉnh tổ chức biên chế và đổi tên các xưởng sửa chữa máy bay thành nhà máy và các xưởng sửa chữa khác thành xí nghiệp. Xưởng A41 được đổi tên thành Nhà máy A41.

Từ 1991 đến 2000 là giai đoạn phát huy nội lực xây dựng Nhà máy A41 vững mạnh toàn diện và từng bước phát triển, thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Nhà máy đã tiếp nhận và thực hiện có hiệu quả các dự án đầu tư nâng cấp công nghệ sửa chữa lớn các loại máy bay An-26, L-39, Iak-52.

Từ 2001 đến nay, Nhà máy có bước phát triển toàn diện, vượt bậc. Được sự quan tâm, chỉ đạo của cấp trên, cùng với sự say mê sáng tạo, trí tuệ và lòng quyết tâm trong sáng chế, khoa học trong tổ chức thực hiện, ngày 9-12-2004 chiếc máy bay VNS-41 (số 401) đầu tiên do Nhà máy chế tạo đã bay thử thành công, đánh dấu bước phát triển mới của ngành Kỹ thuật Hàng không nước nhà. Nhà máy thực hiện xong Dự án sửa chữa lớn, tăng tổng niên hạn 12 Máy bay An-26 lên trên 25 năm; Dự án sửa chữa lớn, tăng tổng niên hạn 12 máy bay L-39 lên trên 30 năm; Dự án đầu tư nâng cấp công nghệ sửa chữa lớn xe máy đặc chủng bảo đảm bay; Dự án đầu tư tăng năng lực sản xuất vật tư đặc chủng phi kim loại; xây dựng trung tâm cơ khí công nghệ cao... Ngày 27-5-2022, Bộ Quốc phòng đã phê duyệt hồ sơ Dự án “Đầu tư công nghệ bảo dưỡng, sửa chữa các loại máy bay vận tải quân sự thế hệ mới giai đoạn I” như máy bay Casa 295, Casa 212, Casa 212i ... Cùng với đó, trong những năm gần đây Nhà máy đã có bước đi vững chắc trong hợp tác liên doanh, liên kết triển khai dịch vụ bảo đảm kỹ thuật hàng không, kỹ thuật mặt đất cho Hãng hàng không Vietjet; sản xuất, sửa chữa xe Doly, ULD cho xí nghiệp VIAGS Tân Sơn Nhất đạt hiệu quả kinh tế cao. Các hoạt động liên doanh được thực hiện đúng quy định, tạo thêm nguồn thu cho Nhà nước, Quân đội, bổ sung kinh phí đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng, góp phần phát triển năng lực quốc phòng và đội ngũ thợ kỹ thuật, cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho cán bộ, CN&VCQP. Tháng 7-2021, Nhà máy được điều chuyển từ Cục Kỹ thuật về trực thuộc Bộ Tư lệnh Quân chủng quản lý.

Đặc biệt, trong đợt bùng phát đại dịch COVID-19 tại TP Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam, thực hiện chỉ đạo của Bộ Quốc phòng, chỉ trong thời gian rất ngắn, Nhà máy đã nâng cao năng lực sản xuất ô xy từ 1 dây chuyền lên 4 dây chuyền,  nâng tổng công suất từ 400 - 500 bình/ngày lên 4.400 - 5.400 bình/ngày, cung cấp ô xy cho 84 bệnh viện và cơ sở y tế trên địa bàn. Tính từ tháng 8-2021 đến tháng 5-2022, Nhà máy đã sản xuất, cung cấp gần 80 nghìn bình ôxy cho các bệnh viện điều trị bệnh nhân COVID-19.

Với những thành tích xuất sắc trong 50 năm, xây dựng và phát triển, Nhà máy A41 đã được Nhà nước tặng thưởng 1 Huân chương Quân công hạng Ba, 2 Huân chương Chiến công hạng Nhì, 2 Huân chương Chiến công hạng Ba, 3 Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng: Nhất, Nhì, Ba; 3 bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, 2 Bằng Lao động sáng tạo của Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam và nhiều phần thưởng, danh hiệu cao quý khác cho các tập thể và cá nhân của Nhà máy. Đảng ủy, Đảng bộ Nhà máy nhiều năm liền đạt trong sạch vững mạnh tiêu biểu, Nhà máy vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”; năm 2021 và 2024 được Quân chủng tặng “Cờ thi đua”, Bộ Quốc phòng tặng bằng khen năm 2025.

 Đứng trước yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, toàn thể cán bộ, CN&VCQP Nhà máy luôn kế thừa và phát huy mạnh mẽ truyền thống đoàn kết, năng động, sáng tạo, hiệu quả, tận tâm, trung thực mà các thế hệ đi trước đã dày công vun đắp; không ngừng nâng cao năng lực sửa chữa VKKT và TBKT, xây dựng Đảng bộ trong sạch vững mạnh tiêu biểu, Nhà máy vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.