Nửa thế kỷ làm chủ bầu trời

Trực thăng Trung đoàn 916 bay chào mừng Lễ kỉ niệm 80 năm cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh nước CHXHCN Việt Nam.

Những ngày mới thành lập, đơn vị gặp rất nhiều khó khăn về lực lượng, cơ sở vật chất, tổ chức biên chế, trang bị khí tài. Lãnh đạo, chỉ huy Trung đoàn đã tập trung lãnh đạo nhanh chóng củng cố nơi ăn ở, ổn định biên chế tổ chức và bắt tay huấn luyện. Với quyết tâm cao, trong thời gian ngắn các phi công, nhân viên bay của Trung đoàn đã làm chủ các loại máy bay, khí tài. Cuối những năm 70 của thế kỷ trước, chiến tranh biên giới Tây Nam nổ ra, trong khi đó tình hình biên giới phía Bắc có nhiều diễn biến phức tạp. Đầu năm 1979, Trung đoàn được cấp trên giao nhiệm vụ SSCĐ, phục vụ và tham gia chiến đấu. Trung đoàn 916 đã vận chuyển vũ khí, đạn dược, cơ động lực lượng cho các đơn vị, chuyên chở lương thực, thực phẩm, hàng hóa; cấp cứu, vận chuyển thương binh về tuyến sau và bay phục vụ các đồng chí lãnh đạo, chỉ huy mặt trận.

Để phù hợp với tình hình mới và yêu cầu nhiệm vụ, theo quyết định của trên, tháng 10 - 1979, Trung đoàn được điều chuyển về trực thuộc Quân chủng PK-KQ. Đồng thời, Trung đoàn được trang bị thêm một số máy bay Mi-8T vũ trang; tính chất nhiệm vụ của Trung đoàn đã dần thay đổi cho phù hợp với yêu cầu trong tình hình mới. Trung đoàn khẩn trương tổ chức huấn luyện bay ứng dụng chiến đấu cho lực lượng trực thăng vũ trang, nhanh chóng làm chủ vũ khí, khí tài, đủ khả năng chiến đấu độc lập cũng như chiến đấu trong đội hình binh chủng hợp thành.

Bước sang năm 1981, Trung đoàn được giao nhiệm vụ trực tiếp tham gia chiến đấu, khẩn trương trang bị cho cán bộ, chiến sĩ có đầy đủ kỹ, chiến thuật, trình độ chuyên môn, bản lĩnh chính trị, lập trường tư tưởng vững vàng để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đặt ra. Ngày 28-11-1984, trận đánh đầu tiên được thực hiện với 6 máy bay Mi-24, chia làm 2 biên đội. Trung đoàn ra quân trận đầu và chiến thắng, đã thực hiện đúng ý định trong tác chiến, tiêu diệt mục tiêu và chế áp hỏa lực địch, tạo điều kiện cho bộ binh chiếm lĩnh trận địa. Cùng với đơn vị bạn, lực lượng cơ động của Trung đoàn đã tham gia 6 đợt chiến đấu, 12 trận đánh, xuất kích chiến đấu 81 lần chiếc, tiêu diệt nhiều cứ điểm ẩn náu và sinh lực tàn quân địch, góp phần tạo điều kiện cho các đơn vị bạn hoàn thành nhiệm vụ.

Đặc biệt, ngày 2-9-1985, Trung đoàn đã vinh dự được giao nhiệm vụ bay treo cờ, đội hình 12 chiếc qua Quảng trường Ba Đình trong Lễ duyệt binh Kỷ niệm 40 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh nước Cộng hoà XHCN Việt Nam. Đây là lần đầu tiên Trung đoàn tham gia bay chào mừng với đội hình lớn có nhiều loại máy bay của các đơn vị Không quân tham gia. Ngoài ra, Trung đoàn đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bay treo cờ qua Quảng trường Ba Đình trong dịp Quốc khánh năm 1995, 2005 và Đại lễ kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội.

Bước vào thời kỳ đổi mới của đất nước, vượt lên mọi khó khăn, Đảng ủy, chỉ huy Trung đoàn đã luôn quán triệt sâu sắc phương châm huấn luyện “Cơ bản, thiết thực, vững chắc, an toàn, tiết kiệm”; tích cực, chủ động nâng cao trình độ cho phi công và các lực lượng bảo đảm trong huấn luyện chiến đấu, SSCĐ; bay chuyên cơ, bay nhân đạo (MIA); bay thăm dò, khai thác dầu khí; bay cứu hộ, tìm kiếm cứu nạn, chữa cháy rừng; bay diễn tập với các lực lượng: Phòng không, Hải quân, Đặc công, Biên phòng, Bộ Công an, Bộ Giao Thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng), Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cũng như làm các nhiệm vụ khác theo yêu cầu trên giao.

Ghi nhận những kết quả và thành tích đạt được, năm 1985, Phi đội 5 được tuyên dương danh hiệu Đơn vị Anh hùng LLVTND; năm 1998, Trung đoàn được tuyên dương danh hiệu Anh hùng LLVTND. Trung đoàn được Đảng, Nhà nước tặng thưởng 82 huân, huy chương các loại, trong đó có 5 Huân chương hạng Nhất và hạng Nhì; được Nhà nước Campuchia tặng thưởng Huân chương Ăng Co; được Thủ tướng Chính phủ, Bộ Quốc phòng, Quân chủng và địa phương tặng thưởng nhiều cờ luân lưu, bằng khen, giấy khen. Thực hiện Quyết định số 484/BQP của Bộ Quốc phòng, ngày 8-4-2010 đã diễn ra Lễ công bố quyết định và bàn giao Trung đoàn 916 trực thuộc Quân chủng về trực thuộc Sư đoàn 371.

Trải qua 50 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Trung đoàn đã vượt qua mọi khó khăn, gian khổ hi sinh, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Đặc biệt trong những năm gần đây, Trung đoàn luôn là lực lượng chính, trực tiếp tham gia bay chào mừng Triển lãm Quốc phòng Quốc tế Việt Nam, bay chào mừng kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, 50 năm giải phóng Miền Nam, thống nhất đất nước, 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh nước Cộng hòa XHCN Việt Nam, bay cứu hộ cứu nạn đồng bào bị cô lập, ảnh hưởng bởi bão lũ, thiên tai...  với những thành tích đã đạt được trong năm 2025, Trung đoàn vinh dự được Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba, góp phần tô thắm thêm truyền thống vẻ vang của Bộ đội PK-KQ anh hùng.

Thời gian tới, cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn tiếp tục quán triệt sâu sắc nhiệm vụ của Quân đội, Quân chủng, Sư đoàn và đơn vị; duy trì nghiêm nền nếp, chế độ SSCĐ; không để bị động, bất ngờ lỡ thời cơ trong mọi tình huống, bảo vệ vững chắc bầu trời Tổ quốc Việt Nam XHCN.