Làm sinh động bài giảng môn Đường lối Đảng Cộng sản Việt Nam bằng phần mềm dạy học
Ngay sau Lễ trao giải thưởng “Sáng tạo trẻ” của Quân chủng, tôi gặp Trung tá Đinh Tiến Mừng - Chính trị viên Phân hiệu 2 (Trường Trung cấp Kỹ thuật PK-KQ), người vừa được trao giải nhất với đề tài: “Phần mềm dạy học môn Đường lối Đảng Cộng sản Việt Nam”. Cũng với đề tài này, anh đã giành giải ba khi tham gia giải thưởng “Sáng tạo trẻ” cấp toàn quân.
Trung tá Đinh Tiến Mừng cài đặt phần mềm dạy học
môn Đường lối Đảng cộng sản Việt Nam lên máy tính. Trao đổi với chúng tôi về đề tài vừa đạt giải, Trung tá Đinh Tiến Mừng cho biết, trước đây, việc dạy học các môn: Chủ nghĩa Mác-Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và Đường lối Đảng Cộng sản Việt Nam thuộc bộ môn lý luận, nếu chỉ áp dụng cách dạy truyền thống, thầy truyền đạt, chủ yếu là truyền tải lý thuyết cơ bản, thì trò rất khó tiếp thu, không hứng thú, giờ giảng thường khó tránh khỏi sự khô cứng, kém hiệu quả… Những yêu cầu đổi mới nội dung, phương pháp giảng dạy cùng những trăn trở với nghề đã thôi thúc Trung tá Đinh Tiến Mừng quyết tâm xây dựng phần mềm môn Đường lối Đảng Cộng sản Việt Nam và anh đã thành công.
Trung tá Đinh Tiến Mừng chia sẻ: “Ưu điểm của đề tài là thay đổi được cường độ kích thích của người dạy và người học, tức là giảng chủ yếu bằng phương pháp trình chiếu Powerpoint, có thể chuyển sơ đồ Graph và có thể liên kết với sơ đồ tư duy và bổ sung những bài học bằng những tư liệu phim hoặc ảnh để bổ sung cho bài giảng thêm sinh động. Do vậy người học sẽ hứng thú hơn, hiệu quả trong học tập sẽ tốt hơn”.
Khi tiếp cận với đề tài, chúng tôi đã bị cuốn hút ngay bởi những hình ảnh, khẩu hiệu, giao diện ấn tượng được thiết kế trên nền nhạc. Giao diện chính của bài giảng đã bao quát toàn bộ những nội dung cơ bản của đề tài thông qua 6 nút lệnh, tương đương với 6 nội dung là: Tổng quan môn học; xây dựng bài giảng điện tử; giáo trình điện tử, trắc nghiệm; tư liệu tham khảo và tư liệu mới. Điều đáng chú ý, phần mềm đã tập trung vào nội dung xây dựng bài giảng điện tử. Để khắc phục thực trạng khô cứng khi chỉ sử dụng đơn nhất một phương tiện dạy học, 6 bài giảng của môn Đường lối Đảng Cộng sản Việt Nam cho học viên đã được cập nhật bằng sự kết hợp các phương tiện dạy học khác nhau: Phương tiện thông thường được trình bày dưới dạng trang Web; phương tiện sử dụng công cụ trình chiếu Powerpoint, phương tiện Graph hóa nội dung bài học, phương pháp sử dụng bản đồ tư duy. Theo Trung tá Đinh Tiến Mừng, mỗi phương tiện này có một ưu thế vượt trội. Ví như, so với phương pháp dạy truyền thống thì trình chiếu Powerpoint thay đổi cảm giác cho người học, tăng tính sinh động, hấp dẫn cho bài giảng, người học tiếp cận nội dung thuận lợi hơn, khả năng hỗ trợ đa phương tiện mạnh, hiệu ứng đa dạng hơn, chính vì vậy sẽ thu hút người học nhiều hơn. Phương tiện Graph hóa nội dung bài học lại giúp người học có tư duy tổng quan bài vừa học một cách khái quát nhất, từ đó giúp hiểu sâu và nhớ lâu. Còn phương pháp sử dụng bản đồ tư duy thì có những điểm vượt trội như: Ý chính sẽ ở trung tâm và được xác định rõ ràng; quan hệ tương hỗ giữa mỗi ý được chỉ ra tường tận; liên hệ giữa các khái niệm then chốt sẽ được tiếp nhận lập tức bằng thị giác; ôn tập và ghi nhớ sẽ hiệu quả và nhanh hơn; thêm thông tin dễ dàng hơn bằng cách vẽ chèn thêm vào giản đồ; các ý mới có thể được đặt vào đúng vị trí trên hình một cách dễ dàng, tạo điều kiện cho việc thay đổi một cách nhanh chóng và linh hoạt cho việc ghi nhớ.
Đề tài “Phần mềm dạy học môn Đường lối Đảng Cộng sản Việt Nam”, bên cạnh việc tích hợp nhiều phương tiện dạy học hiện đại, một ưu điểm vượt trội nữa đã được khẳng định là các bài giảng, qua việc liên thông với các nút lệnh: Trắc nghiệm, tư liệu phim, ảnh, sơ đồ graph, sơ đồ tư duy nên đã tạo được những lợi ích của một phần mềm mở, qua kết nối với internet có thể cập nhật những thông tin tư liệu mới bổ sung vào bài giảng. Đặc biệt, theo Thượng tá Triệu Đức Kỳ - Trưởng Khoa Khoa học xã hội và nhân văn, với phần mềm được xây dựng, bên cạnh những ưu điểm trên, trong quá trình dạy học môn Đường lối Đảng Cộng sản Việt Nam, giáo viên có thể kiểm tra chất lượng học viên ngay tại lớp bằng phần trắc nghiệm thông qua những câu hỏi ngắn, nhanh, dễ hiểu; từ đó nắm được kiến thức của học viên, đồng thời, củng cố kiến thức cho học viên qua phần trắc nghiệm. Chính vì vậy nắm được chất lượng học viên để giáo viên điều chỉnh phương pháp dạy cho hiệu quả.
Đề tài từ khi được áp dụng đã thiết thực nâng cao được chất lượng môn học, giúp học viên say mê với môn học vốn bị coi là khô cứng. Từ niềm hứng khởi ấy, phần mềm dạy học môn Đường lối Đảng Cộng sản Việt Nam của Trung tá Đinh Tiến Mừng sẽ góp phần tích cực để động viên tinh thần chủ động, sáng tạo của các học viên trong quá trình học tập.
HỒNG LINH