"Mắt thần" canh giữ trời Tổ quốc

2 ngày sau, đúng 0 giờ ngày 3/3/1959, Đại đội Ra đa 4 đã phát hiện chính xác, thông báo kịp thời chiếc máy bay C-47 của không quân địch từ biên giới Việt - Lào xâm phạm vùng trời phía tây tỉnh Thanh Hóa. Cả toán biệt kích từ chiếc C-47 vừa nhảy dù xuống đã bị LLVT tỉnh Ninh Bình tóm gọn. Đây là chiến công đầu tiên có ý nghĩa rất quan trọng đối với sự phát triển của Bộ đội Ra đa sau này. Tiếp đó, đêm 4/6/1963, các đơn vị của Trung đoàn 290, 291, 292 đã lập công xuất sắc, phát hiện, thông báo kịp thời, chính xác những chiếc máy bay C-47 của Mỹ đột nhập vào vùng trời miền Bắc Việt Nam để thả biệt kích. Nhận được thông báo sớm, kịp thời và với quyết tâm cao, quân và dân ta ở những khu vực trên đã bắt gọn các tốp biệt kích của địch. Trong trận chiến đấu thầm lặng này, Bộ đội Ra đa đã lập chiến công đầu xuất sắc, “Quyết không để Tổ quốc bị bất ngờ”. Đặc biệt, ngày 5/8/1964, nhờ sự chuẩn bị chu đáo từ trước, Bộ đội Ra đa đã cảnh giác, SSCĐ cao, kịp thời phát hiện chính xác các tốp máy bay của không quân và hải quân Mỹ bay vào đánh phá các tỉnh ven biển miền Bắc, thông báo kịp thời cho các lực lượng phòng không giành thế chủ động đánh thắng ngay từ trận đầu.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Bộ đội Ra đa đã chiến đấu kiên cường, mưu trí, sáng tạo, đánh bại mọi thủ đoạn kỹ thuật, chiến thuật tinh vi, xảo quyệt của không quân địch. Với ý chí “vạch nhiễu tìm thù”, Bộ đội Ra đa cùng với các lực lượng phòng không ba thứ quân càng chiến đấu càng trưởng thành, góp phần đánh bại các cuộc tiến công đường không của Mỹ leo thang ra đánh phá miền Bắc, đỉnh cao là cuộc tập kích đường không chiến lược bằng máy bay B-52 vào Thủ đô Hà Nội, Hải Phòng và các tỉnh miền Bắc tháng 12 năm 1972, lập nên Chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không”. Năm 1975, Bộ đội Ra đa tiếp tục cùng các lực lượng PK-KQ tham gia cuộc Tổng tiến công chiến lược, góp phần giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Trước yêu cầu mới của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Bộ đội Ra đa đã được bổ sung nhiều loại ra đa mới, hiện đại hơn. Đội hình chiến đấu của Bộ đội Ra đa cũng thường xuyên được nghiên cứu sắp xếp, bố trí phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ. Cùng với quản lý vùng trời trên đất liền, hoạt động quản lý vùng trời trên biển, đảo cũng được tăng cường. Qua từng giai đoạn huấn luyện, Bộ đội Ra đa càng khẳng định chất lượng, trình độ làm chủ vũ khí, trang bị, khí tài. Các đơn vị ra đa đã phát huy tinh thần tự lực, tự cường, chủ động sáng tạo vừa SSCĐ cao, vừa tích cực tăng gia sản xuất nâng cao đời sống bộ đội, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện; xứng đáng là “mắt thần” quản lý và bảo vệ vững chắc Bầu trời Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Trải qua 57 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, các thế hệ cán bộ, nhân viên, chiến sĩ Bộ đội Ra đa đã đoàn kết vượt qua mọi khó khăn, thử thách, quyết tâm bám máy, bám đài kịp thời phát hiện hàng nghìn tốp máy bay và tàu chiến xâm phạm vùng trời, vùng biển Tổ quốc, kịp thời thông báo cho các lực lượng PK-KQ ta bắn rơi hàng nghìn máy bay, bắn chìm và bắn cháy nhiều tàu chiến Mỹ. Với những thành tích đặc biệt xuất sắc đó, Bộ đội Ra đa đã được Đảng, Nhà nước tặng nhiều phần thưởng cao quý, trong đó, Binh chủng Ra đa được tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng nhất và được Đảng, Nhà nước tuyên dương danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân; nhiều tập thể và cá nhân được tặng thưởng các phần thưởng cao quý.

THANH BÌNH (Tổng hợp)