Kỷ niệm 55 năm Ngày truyền thống Trung đoàn tên lửa 285 (12-9-1965 / 12-9-2020)
Tiếp nối truyền thống anh hùng
Đầu năm 1965, cách mạng miền Nam chuyển sang thế tiến công. Để cứu vãn tình thế, Tổng thống Mỹ Giôn Xơn và giới cầm quyền Mỹ đã quyết định mở rộng chiến tranh phá hoại bằng không quân ra miền Bắc mà trọng điểm là đánh phá các thành phố lớn như: Hà Nội, Hải Phòng và những mục tiêu kinh tế, chính trị quan trọng từ vĩ tuyến 20 trở ra, nhằm ngăn chặn sự chi viện của miền Bắc XHCN đối với chiến trường miền Nam. Để đối phó với âm mưu của đế quốc Mỹ, ngày 12-9-1965, Trung đoàn Tên lửa 285 được thành lập theo Quyết định số 115/QĐ-QP của Bộ Quốc phòng, tại khu rừng Yên Thế, xã Phạm Hồng Thái, huyện Đại Từ, tỉnh Bắc Thái (nay là Thái Nguyên), đây là Trung đoàn Tên lửa thứ 3 của Quân đội nhân dân Việt Nam.
Thủ trưởng Bộ Tư lệnh Quân chủng PK-KQ tặng hoa KCĐ Tiểu đoàn 172
sau khi hoàn thành nhiệm vụ bắn đạn thật tại Trường bắn TB-1 năm 2018.Cuối năm 1965, Bộ Tư lệnh Quân chủng PK-KQ chính thức giao nhiệm vụ cho Trung đoàn làm nhiệm vụ chiến đấu, tăng cường lực lượng bảo vệ các mục tiêu trọng yếu ở Hải Dương và Hải Phòng. Ngày 3-3-1966, Tiểu đoàn 71 được lệnh phối thuộc chiến đấu với Trung đoàn Tên lửa 238 cơ động phục kích đánh địch ở trận địa Bói Bụa (Hòa Bình) đã lập công xuất sắc bằng 2 quả đạn bắn rơi tại chỗ 1 máy bay F-105 của Mỹ. Phát huy chiến thắng trận đầu của Tiểu đoàn 71, 2 ngày sau, ngày 5-3-1966, Tiểu đoàn 72 bắn rơi tại chỗ 1 máy bay F-4 tại cửa sông Nam Triệu, từ đó Trung đoàn vinh dự được mang tên “Đoàn Tên lửa Nam Triệu”. Chiến công nối tiếp chiến công, từ ngày 29-4 đến 9-5, các Tiểu đoàn 71, 72, 73 đã chiến đấu kiên cường, bắn rơi 4 máy bay Mỹ trong đó có 1 chiếc máy bay không người lái trinh sát tầng cao BQM-34A.
Từ năm 1966 đến 1968, tại khu vực Hải Phòng, Trung đoàn đã triển khai nhiều trận địa và tổ chức nhiều trận chiến đấu bảo vệ thành phố Cảng, cơ động lực lượng vào Vĩnh Linh, Quảng Trị chiến đấu bảo vệ vững chắc tuyến giao thông, giữ vững sự chi viện của miền Bắc cho miền Nam đánh Mỹ. Trung đoàn đã bắn rơi hàng chục máy bay, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Đặc biệt trong Chiến dịch Phòng không bảo vệ Hà Nội và các tỉnh thành lân cận tháng 12-1972, Trung đoàn đã xuất sắc bắn rơi 8 máy bay, trong đó có 2 máy bay B-52, góp phần làm nên Chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không”.
Tổng kết cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Trung đoàn đã hành quân làm nhiệm vụ qua 16 tỉnh, thành trong cả nước, chiến đấu 431 trận, bắn rơi 143 máy bay gồm 13 kiểu loại trong đó có 2 máy bay B-52, 1 máy bay EB-66, bắt sống nhiều giặc lái. Với những chiến công và thành tích xuất sắc, Trung đoàn, Tiểu đoàn 72, Tiểu đoàn 73 và 4 đồng chí: Trung tá Phạm Văn Chắt, Đại úy Châu Quang Bút, đồng chí Ngô Văn Tác và Đặng Minh Chức được Đảng, Nhà nước tuyên dương danh hiệu “Anh hùng LLVTND”. Trung đoàn được tặng thưởng 60 huân, huy chương các loại, trong đó có 3 Huân chương Quân công, 37 Huân chương Chiến công, 29 cờ thưởng, được Chủ tịch nước Tôn Đức Thắng gửi thư khen và tặng lẵng hoa, Thủ tướng Phạm Văn Đồng đến thăm Trung đoàn.
Từ tháng 9-1980, Trung đoàn 285 nằm trong đội hình chiến đấu của Sư đoàn Phòng không 363 làm nhiệm vụ bảo vệ Hải Phòng. Với sự quyết tâm của cán bộ, chiến sĩ và sự giúp đỡ tận tình của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân địa phương, Trung đoàn đã tập trung huấn luyện xây dựng đơn vị và hoàn thành tốt nhiệm vụ SSCĐ. Tiếp nối truyền thống đơn vị anh hùng, ngày nay, Trung đoàn luôn phát huy sức mạnh tổng hợp, tập trung nâng cao chất lượng huấn luyện, duy trì và thực hiện nghiêm nền nếp chế độ SSCĐ, QLVT, 100% các phân đội trực ban SSCĐ đều đạt tiêu chuẩn “Đơn vị trực ban khá”, quản lý chặt chẽ vùng trời được giao, không để bất ngờ, lỡ thời cơ vì các tình huống trên không.
Hằng năm, các cấp ủy đều ra nghị quyết lãnh đạo nhiệm vụ huấn luyện và tổ chức quán triệt triển khai chặt chẽ. Từ năm 2015-2019, Trung đoàn là đơn vị dẫn đầu trong Phong trào Thi đua quyết thắng của Sư đoàn; được Bộ Quốc Phòng, Tư lệnh Quân chủng tặng cờ, bằng khen “Đơn vị huấn luyện giỏi”. Duy trì nghiêm nền nếp chế độ ngày, tuần, quản lý chặt chẽ quân số, kỷ luật và các phương tiện tham gia giao thông. Trung đoàn cũng luôn thực hiện có hiệu quả Phong trào Thi đua “Ngành hậu cần Quân đội làm theo lời Bác Hồ dạy” và nghị quyết lãnh đạo công tác hậu cần, tài chính đến năm 2020 của các cấp. Giữ vững các bếp “Nuôi quân giỏi, quản lý tốt”. Chăm sóc tốt sức khỏe bộ đội, bảo đảm quân số khỏe hàng năm đạt trên 98,82%, không có dịch bệnh xảy ra và thường xuyên bảo đảm tốt xe máy, khí tài cho mọi nhiệm vụ.
Trong nhiệm kỳ 2015-2020, Đảng bộ Trung đoàn đã lãnh đạo Đơn vị hoàn thành tốt nhiệm vụ. 5 năm liền đạt “Đơn vị huấn luyện giỏi”; năm 2019 được Tư lệnh Quân chủng tặng Cờ thi đua “Đơn vị có thành tích xuất sắc trong Phong trào Thi đua quyết thắng”.
Thượng tá PHÍ VIỆT THÀNH - Chính ủy Trung đoàn