Trung đoàn Pháo Phòng không 228: 60 năm giữ trời Tổ quốc

Kíp chiến đấu Đại đội 5, Trung đoàn 228 tham gia diễn tập
bắn đạn thật quân, binh chủng năm 2017. Ảnh: DƯƠNG TOÀN

Đầu năm 1965, Đế quốc Mỹ leo thang đánh phá ra miền Bắc. Trong đó, chúng tập trung đánh phá Cầu Hàm Rồng (Thanh Hóa) nhằm cắt đứt sự vận chuyển từ Bắc vào Nam. Ngày 6-5-1965, Bộ Tư lệnh Quân chủng giao nhiệm vụ cho Trung đoàn vào Thanh Hóa bảo vệ Cầu Hàm Rồng. Vượt qua mọi khó khăn, thử thách ác liệt, các cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn ngày đêm chiến đấu bảo vệ từng tấc đất, từng khoảng trời, từng nhịp cầu và cho những chuyến hàng an toàn ra mặt trận. Nhiều trận đánh của Trung đoàn đã làm cho không quân Mỹ khiếp sợ, tiêu biểu là những trận đánh trong 3 ngày 21, 22 và 23-9-1966, có 37 lần chiếc máy bay địch đánh phá, ném hơn 600 tấn bom vào khu vực Cầu Hàm Rồng, nhiều trận địa của đơn vị bị địch bắn phá, vùi lấp nhưng Trung đoàn vẫn phát huy được hỏa lực mạnh mẽ, bắn rơi 8 máy bay, bảo vệ tốt mục tiêu được giao. Trong ngày 14-5-1967, 95 lần chiếc máy bay đến đánh cầu trong 6 đợt, Trung đoàn đã đánh trả quyết liệt, bắn rơi 5 máy bay địch.

Trong 3 năm, từ 1965-1968, Trung đoàn đã cùng với quân và dân Hàm Rồng bắn rơi 99 máy bay Mỹ, góp phần to lớn vào thắng lợi chung của cả nước, buộc đế quốc Mỹ phải xuống thang chiến tranh. Từ 1969-1971, cùng với việc SSCĐ củng cố nâng cao chất lượng xây dựng đơn vị, Trung đoàn còn tham gia chiến dịch Đường 9 - Nam Lào, Tiểu đoàn 8 của Trung đoàn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ cùng Trung đoàn 241, bắn rơi 72 máy bay địch, góp phần vào thắng lợi chung của Chiến dịch Đường 9 - Nam Lào. Ngày 26-12-1971, Trung đoàn đã bắn rơi máy bay thứ 100 và 101 tại cầu Hàm Rồng. Đây là trận đánh có hiệu suất chiến đấu cao, 50% số máy bay vào đánh phá bị bắn rơi, được Chủ tịch Tôn Đức Thắng khen ngợi. Từ tháng 4-1972 đến tháng 12-1972, Trung đoàn đã bắn rơi 19 máy bay Mỹ, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, góp phần vào Chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không”, đánh bại cuộc chiến tranh phá hoại lần thứ 2 của Đế quốc Mỹ ra miền Bắc, buộc chúng phải ký hiệp định Pa-ri về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam vào ngày 27-1-1973.

Tháng 4-1975, thực hiện quyết tâm chiến lược của Bộ Chính trị, Trung đoàn vinh dự được giao nhiệm vụ tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh. Đây là lần đầu tiên Trung đoàn tổ chức đưa toàn bộ lực lượng và vũ khí trang bị vượt qua hàng nghìn ki lô mét, hành quân thần tốc, bám sát đội hình chiến đấu, bảo vệ các binh đoàn chủ lực, góp phần vào chiến thắng của Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Trung đoàn đã chiến đấu hơn 900 trận, bắn rơi 120 máy bay Mỹ, trong đó có chiếc thứ 100 tại cầu Hàm Rồng, chiếc thứ 300 trên đất Thanh Hóa và chiếc thứ 2.000 trên miền Bắc.

Từ năm 1975 đến nay, nhiệm vụ xây dựng Trung đoàn được triển khai toàn diện, đồng bộ, có chiều sâu. Các cấp ủy, chỉ huy, cán bộ, chiến sĩ toàn Trung đoàn đã tập trung công sức, trí tuệ, nỗ lực thực hiện nhiệm vụ, SSCĐ, kiên quyết đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn chiến lược “Diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, nâng cao chất lượng tổng hợp sức mạnh chiến đấu của Trung đoàn. Trong đó, lấy chất lượng chính trị làm cơ sở, xây dựng Đảng là then chốt, xây dựng đội ngũ cán bộ làm trung tâm, để nâng cao chất lượng chiến đấu, quản lý vùng trời, huấn luyện giỏi, kỷ luật nghiêm. Thực hiện tốt nhiệm vụ bảo quản, bảo dưỡng, quản lý tốt cơ sở vật chất, khí tài, trang bị. Quán triệt và thực hiện có hiệu quả nghị quyết Đại hội Đảng các cấp và thực hiện nghiêm túc các chỉ thị của Trung ương về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Tích cực củng cố và nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của toàn Đảng bộ lên một bước vững chắc, thường xuyên làm tốt công tác vận động quần chúng, xây dựng chính trị cơ sở, góp phần xây dựng đơn vị và địa bàn an toàn; nhiều năm Đảng bộ đạt TSVM, Trung đoàn đạt danh hiệu “Đơn vị Quyết thắng”. Trung đoàn luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ trực ban SSCĐ, không để xảy ra bất ngờ, lỡ thời cơ, bảo vệ vững chắc vùng trời, mục tiêu đảm nhiệm, hoàn thành tốt nhiệm vụ cơ động SSCĐ.

60 năm qua, với những thành tích trong chiến đấu và xây dựng, Trung đoàn đã được nhận những phần thưởng cao quý đó là: 3 Huân chương Quân công; 328 Huân chương Chiến công cho tập thể và cá nhân; 1 Cờ thưởng luân lưu của Chủ tịch Hồ Chí Minh; 1 lẵng hoa của Chủ tịch Tôn Đức Thắng (năm 1972); 272 cờ, trướng các loại; hàng trăm tập thể cùng hàng nghìn cá nhân được khen thưởng. Ngày 22-12-1969, Đại đội 4 của Trung đoàn được tuyên dương “Đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”; ngày 30-10-1978, Trung đoàn 228 được tuyên dương danh hiệu “Đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”.

Trung tá TRƯƠNG ĐỨC PHƯƠNG - Chính ủy Trung đoàn 228