Trận không chiến xuất sắc bắn rơi hai "con ma" trên vùng trời Thái Nguyên
Ngày 6-10-2015, tôi được dự buổi gặp mặt rất đặc biệt giữa những cựu chiến binh đã từng “vào sinh ra tử” trong những trận chiến đấu một mất một còn với không quân Mỹ trong hai cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc từ năm 1965 đến hết năm 1972. Tại buổi gặp mặt, diễn biến trận đánh của Biên đội Nghĩa - Năm ngày 6-10-1972 đã được tái hiện một cách chân thực, sống động qua lời kể của người trong cuộc - Đại tá, Phi công, Anh hùng LLVTND Nguyễn Văn Nghĩa.
Đại tá, phi công Nguyễn Văn Nghĩa kể lại diễn biến trận đánh tại buổi gặp mặt.Ông Nguyễn Văn Nghĩa kể: Ngày 6-10-1972, tôi được giao nhiệm vụ tham gia chiến đấu. Bay cùng tôi là anh Trần Văn Năm. 3 giờ 30 phút sáng, chúng tôi ra sân bay, tiếp thu máy bay, sau đó hiệp đồng trong Biên đội và dẫn đường Sở chỉ huy (SCH) rồi chờ đợi... 9 giờ 15 phút, có lệnh bổ sung, Biên đội của anh Lê Thanh Đạo được lệnh vào cấp 1 và sau đó ít phút họ được lệnh xuất kích. Tôi sốt sắng gọi điện cho anh Nguyễn Hồng Nhị trực chỉ huy thắc mắc: “Tại sao chúng tôi chuẩn bị từ sáng sớm chưa được xuất kích, mà anh Đạo mới bổ sung trực đã xuất kích?”. Anh Nhị trả lời tôi với giọng đầy bí ẩn: “Cứ bình tĩnh, chờ đó!”.
Chúng tôi nhận lệnh vào cấp 1 sau đó 15 phút, lúc này tôi mới biết SCH cho Biên đội anh Đạo cất cánh trước là để nghi binh. Máy bay của chúng tôi rời khỏi sân bay và lấy hướng bay về Thái Nguyên, chưa kịp lấy độ cao thì dẫn đường SCH đã thông báo có máy bay đối phương. Phát hiện 1 tốp phía trên, 1 tốp trước mặt, tôi lập tức hỏi SCH tốp nào là cường kích. Qua thông báo của SCH, chúng tôi được biết hướng của các tốp cường kích bay từ Tam Đảo, qua Bắc Cạn, đánh vào Thái Nguyên. Tôi lệnh cho số 2 tăng lực và bỏ thùng dầu phụ để vượt qua các tốp tiêm kích. Trong tai tôi bỗng vang lên: “Chú ý bên trái, phía trên, 1 tốp 4 chiếc tiêm kích!”. Tôi đã phát hiện và thoáng do dự: Không biết chúng đã phát hiện ta chưa? Có nên tấn công chúng không? Nếu tấn công đội hình tiêm kích, nghĩa là ta bỏ đội hình cường kích và dĩ nhiên bom vẫn rơi xuống thành phố Thái Nguyên. Tôi quyết định vượt qua chúng và lao về đội hình cường kích. Số 2 bỗng gọi tôi: “Số 2 xa anh!”. Tôi trả lời: “Đang tăng lực nhỏ phần”. 1 phút sau lại nghe tiếng số 2: “Tôi vẫn xa anh!”. Tôi không còn cách nào hơn, vì tình thế đang cần tốc độ, không thể chờ nhau được, tôi trả lời: “Xa thì cố lên!”. Mãi sau tôi mới biết anh Năm chưa bỏ thùng dầu phụ. Vượt qua các tốp tiêm kích, tôi bắt đầu nhận được các thông báo khác nhau về địch. Nào là trên, dưới, đằng trước, đằng sau... tiêm kích, cường kích. Tôi thầm nghĩ: Chắc SCH đang chọn đánh vào tốp nào đây. Tiếng anh Lê Thiết Hùng dẫn đường dõng dạc vang lên: “Quạ đen 4 tốp bên trái 45 độ, 20 km”. Tôi hiểu đó là đối tượng mà chúng tôi cần đánh. Tôi tập trung tinh lực vừa cơ động vừa quan sát tìm địch. Tôi thấy đầu tiên là 4 chiếc và sau đó 1 tốp khác và lệnh cho số 2 chuẩn bị vào trận. Máy bay của chúng tôi dũng mãnh như những mũi tên sắt, xé không gian lao tới máy bay địch. Vừa lúc, chúng cũng phát hiện máy bay ta và cắt bom để tháo chạy. Trong tình huống hỗn loạn như vậy, hai chúng tôi dùng các “miếng đánh” đã tập luyện để đưa máy bay địch vào vòng ngắm. Tôi làm các động tác kỹ thuật mà trên máy bay MiG-21 cho phép và đã chiếm được bán cầu phía sau của 4 chiếc “con ma”. Tôi lật cò chuẩn bị vào đường ngắm chuẩn, “con ma” F-4 bắt đầu tránh đạn. Những kinh nghiệm của các trận đánh trước đã cho tôi cách bắn khi đối phương cơ động. Thời cơ đã đến, tôi bóp cò, máy bay rung lên, tên lửa vút bay đi. Tôi nhìn theo quả đạn bay tới quân thù, bỗng nhiên tôi nhìn thấy quả đạn hết điểm lửa. Xa rồi - Tôi thầm nghĩ. Tôi chỉnh lại đường ngắm và phóng quả thứ 2, chưa kịp nhả cò súng thì quả đạn thứ nhất đã trúng vào “con ma”, chiếc F-4 bốc cháy. Số 2 hô to: “Cháy rồi!”. Tôi lệnh cho số 2 xông lên, anh Năm hăng hái lao vào các tốp máy bay F-4, rồi bám theo 1 “con ma” tan bầy. Tôi động viên anh Năm: “Bình tĩnh ngắm bắn chính xác”. Anh Năm trả lời: “Nghe rõ bình tĩnh”. Lập tức, quả đạn từ máy bay số 2 phóng ra lao về phía chiếc F-4. “Cháy rồi, giỏi lắm” - Tôi reo lên!
Kết thúc trận đánh, chúng tôi ung dung trở về sân bay, lòng tràn đầy phấn khích. Biên đội chúng tôi đã hạ 2 máy bay F-4 trong ngày hôm đó và bảo toàn lực lượng. Tiếng anh Nguyễn Hồng Nhị từ SCH hỏi: “45 uống hết bia chưa?” Tôi trả lời: “Gần hết!”... Một ngày xuất kích rất thành công của biên đội chúng tôi!
CÔNG GIANG
(Ghi theo lời kể của Đại tá, Phi công, AHLLVTND Nguyễn Văn Nghĩa)