Bộ đội Phòng không chặn đứng cuộc leo thang phá hoại miền Bắc lần thứ 2
Cuộc tiến công chiến lược năm 1972 trên chiến trường miền Nam đã làm cho chiến lược “Việt Nam hóa chiến tranh” của Ních - xơn đứng trước nguy cơ bị phá sản. Với quan điểm sử dụng sức mạnh “răn đe thực tế”, ngày 6-4-1972, Ních - xơn tuyên bố huy động một lực lượng lớn không quân và hải quân Mỹ tham gia chiến tranh ở miền Nam, đồng thời tiến hành cuộc chiến tranh phá hoại lần thứ 2 đối với miền Bắc.
Quân và dân chiến đấu bảo vệ thành phố Vinh, năm 1972. Ảnh tư liệuTrong những ngày đầu, địch huy động hàng trăm máy bay đánh phá ác liệt vào khu vực Quảng Bình, Vĩnh Linh hòng chặn đứng cuộc tiến công của ta vào Đông Hà - Quảng Trị. Chúng tập trung đánh phá quyết liệt vào một số trận địa tên lửa phòng không bố trí ở bờ Bắc Bến Hải để đảm bảo cho B-52 hoạt động. Với Mỹ, B-52 là con át chủ bài để cứu vãn sự nguy khốn của chúng trên chiến trường.
Được Bộ Tổng tham mưu thông báo: “Tàu sân bay của địch từ đông Cửa Nhượng và ở vùng biển Quảng Trị tiến về phía tàu sân bay ở ngoài khơi Nhật Lệ”, Sở chỉ huy tiền phương của Quân chủng thông báo: “Địch sẽ đánh phản ứng quyết liệt vào Quảng Bình, Vĩnh Linh. Mục tiêu chủ yếu là các trận địa phòng không, pháo binh, kho tàng, chân hàng. Lực lượng chúng sử dụng chủ yếu là máy bay hải quân”. Tất cả lực lượng phòng không Quân chủng được lệnh khẩn trương sẵn sàng chiến đấu.
Ngay từ sáng sớm, nhiễu điện tử từ các máy bay gây nhiễu của Mỹ đã che kín các màn hiện sóng ra đa của ta. Tiếp đó, máy bay hải quân Mỹ bay rất thấp tiếp cận vào đất liền. Các đại đội của Trung đoàn 290 khắc phục mọi khó khăn về kỹ thuật, kịp thời phát hiện, bám sát và thông báo liên tục các tốp máy bay địch vào đánh phá các trận địa tên lửa ở Quảng Bình, Vĩnh Linh, Cảng Gianh, Quảng Trường, ngã ba Trại, Đồng Hới… Khi máy bay địch bay vào vùng hỏa lực, Trung đoàn pháo phòng không 224 ở tuyến đường số 20, các Trung đoàn pháo phòng không 234, 250 ở Bãi Hà và các đơn vị pháo phòng không bảo vệ tên lửa đã kịp thời đánh trả địch mãnh liệt.
7 giờ 58 phút ngày 6-4-1972, Tiểu đoàn 52, Trung đoàn tên lửa 267 đã bắn rơi tại chỗ 1 máy bay F-4 tại Quảng Trạch (Quảng Bình). Đây là chiếc máy bay bị bắn rơi tại chỗ đầu tiên trong cuộc chiến tranh nhân dân chống chiến tranh phá hoại lần thứ 2 của Mỹ đối với miền Bắc nước ta.
Cho tới ngày 9-4, các lực lượng phòng không của Quân chủng ở khu vực Quảng Bình, Vĩnh Linh đã bắn rơi 18 máy bay địch, trong đó được công nhận bắn rơi 3 chiếc B-52. Bộ đội Tên lửa đã bắn 150 quả đạn, nhưng một số tiểu đoàn cũng bị địch tấn công làm mất sức chiến đấu.
Mục đích của Mỹ khi tiến hành cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc lần thứ 2 là nhằm bao vây và cô lập miền Bắc, chặt đứt sự viện trợ từ bên ngoài vào và ngăn chặn sự chi viện của hậu phương lớn miền Bắc cho tiền tuyến lớn miền Nam; làm lung lay quyết tâm chống Mỹ, cứu nước của nhân dân ta; đánh phá vào tiềm lực kinh tế, quốc phòng làm cho miền Bắc suy yếu không đủ sức chi viện cho miền Nam và gây khó khăn cho ta trong công cuộc xây dựng CNXH; củng cố tinh thần cho ngụy quân, ngụy quyền Sài Gòn, gây sức ép cho cuộc đàm phán ở Hội nghị Pari, buộc ta phải chấp nhận những điều kiện có lợi cho chúng.
Song, những âm mưu của chúng đã thất bại, dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, toàn dân và toàn quân ta đã bình tĩnh, tự tin chấp nhận một cuộc thử thách với nhiều cam go trong cuộc leo tháng đánh phá miền Bắc lần thứ 2. Không những thế, quân và dân miền Bắc còn sẵn sàng đối mặt với chiến dịch leo thang mới “Lai-nơ-bếch-cơ 1” của Ních - xơn với mục đích thăm dò vào tháng 4 năm 1972.
BÍCH PHƯỢNG
(Theo Lịch sử Quân chủng Phòng không)