R- 73 tên lửa không đối không hàng đầu của Nga

Lần đầu tiên R-73 được đưa vào trang bị trong quân đội Nga vào năm 1985. Năm 1997 phiên bản nâng cấp R-73M được trang bị với nhiều ưu việt hơn như tầm bắn lớn hơn, góc dò rộng hơn và khả năng gây nhiễu ra đa đối phương tốt hơn.

Là loại tên lửa được đánh giá có khả năng hoạt động rất lớn, trên nhiều phương diện vượt trội so với thế hệ tên lửa không đối không hiện hiện đại hiện nay của Mỹ là AIM-M. Điều này đã buộc Mỹ và các nước phương tây nghiên cứu và cho ra đời hàng loạt các đời tên lửa không đối không như: AIM-132. IRIST-T, MICA và các phiên bản là AIM- 9X- loại này được bắt đầu trang bị vào năm 2013.

Bên cạnh những tính năng ưu việt về kỹ chiến thuật, tên lửa R-73 được kết nối trực tiếp trên màn hình hiển thị của mũ phi công. Đây là một công nghệ tiên tiến, vì đối với các hệ thống dẫn đường truyền thống, phi công không thể lựa chọn được mục tiêu mong muốn vào phút cuối cùng trước khi tên lửa rời máy bay.

Trong những phiên bản đầu tiên, R-73 có tầm bắn tối đa 30km, độ cao thấp nhất khi tác chiến là 300m. Tầm bắn của tên lửa đã được cải tiến qua nhiều phiên bản khác nhau và hiện đạt tầm xa nhất là 40km.

R-73 nặng 105kg, dài 2.900mm, đường kính 170mm, sử dụng đầu nổ nặng 7,4kg, hành trình với vận tốc 2,5m. R-73 sử dụng hệ thống dẫn đường hồng ngoại.

Từ năm 1997, khi những phiên bản nâng cấp được trang bị trong quân đội Nga, các mẫu R-73M hoặc R-73EE được trang bị hệ thống quan sát, phát hiện mục tiêu cho phép tìm kiếm mục tiêu trong phạm vi góc 60 độ và hệ thống chống nhiễu hồng ngoại.

Tên lửa sử dụng nhiên liệu rắn, được thiết kế với nhiều mô đun khác nhau: Như hệ thống dẫn đường, hệ thống điều khiển khí động lực, hệ thống tự động lái, hệ thống đầu nổ gần, đầu đạn, động cơ, hệ thống lái đuôi.

Nhờ sự kết hợp giữa hệ thống khí động học và khí động lực nên tên lửa có khả năng thao diễn  đặc biệt. Trong quá trình bay, vấn đề trệch hướng và liệng được điều khiển bằng những cánh nhỏ lắp thêm trên các cánh. Một ưu điểm vượt trội so với các loại tên lửa không đối không khác của phương tây là R-73 cho phép trang bị trên nhiều phương tiện bay khác nhau, kể cả những loại có hệ thống ngắm bắn chưa tân tiến.

R-73 có thể tiếp cận mục tiêu từ mọi hướng, dưới mọi điều kiện thời tiết, ban ngày cũng như ban đêm. Trong điều kiện bình thường cũng như bị gây nhiễu. R-73 có cơ chế “Bắn và quên”. Chế độ dẫn đường hồng ngoại thụ động có thể hỗ trợ phi công có thể khóa mục tiêu trước khi bấm nút.

Phiên bản  R- 73EE hiện nay đã có mặt tại nhiều nước Châu á trong đó có Trung Quốc và ấn Độ.

HẢI DƯƠNG (Theo Khoa học.net)